Tablica upamiętniająca wykonanie wyroku śmierci na Franzu Witku

Zamach Witek
Kielecki Park Miejski, nieopodal ul. Solnej

Franz Wittek

Franz Wittek, zanim trafił do Kielc jako konfident niemiecki i zniemczony Polak, nazywał się Franciszek Witek.
Prawdopodobnie urodził się w Budapeszcie w 1910 roku, podawał się za Chorwata, ale tak naprawdę jego życiorys owiany jest tajemnicą. Chwalił się, że zjeździł cały świat. W Polsce pomieszkiwał w różnych miejscach spełniając zapewne tajne zadania swoich niemieckich mocodawców. Na Kielecczyźnie ożenił się z córką Niemca i tu zamieszkał. Żona była nauczycielką, wyjechała po wojnie na ziemie zachodnie. Wittkowie mieli dwie córki.
Nie pracował nigdzie, ale  udzielał się, jako społecznik. Pomagał wszystkim chętnym zdobywając dużą popularność i nawiązując nowe znajomości.
Brał udział w tworzeniu pierwszej organizacji konspiracyjnej - Organizacji Orła Białego na terenie gminy Nowa Słupia oraz w Skarżysku Kamiennej. Wielu jej członków z nich zostało później aresztowanych przez Gestapo.
Był jednym z inicjatorów utworzenia w Kielcach szkoły agentów Gestapo. Zajęcia odbywały się w jednym z budynków na terenie zakładów Granat. W pierwszej grupie szkolono około 15 osób. AK bardzo szybko dowiedziała się o swoistym pomyśle edukacyjnym Wittka i jak najszybciej postanowiła położyć jej kres. Specjalna grupa zaatakowała agentów udających się na szkolenie. Nikt, co prawda nie zginął, ale zahamowało to proces szkolenia.
AK probowali Franza Wittka zlikwidować wielokrotnie, ale zawsze wychodził  z życiem. Między innymi,
Henryk Pawelec próbował strzelać do Wittka na kieleckim Rynku, ale pistolet się zaciął, Stefan Fąfara w lipcu 1943 r. ranił go kilkunastoma kulami - gestapowiec jednak przeżył.
Źródło: http://kielce.wyborcza.pl/kielce/1,47262,2027448.html

Informacje o udanym zamachu w "pigułce"

Udany zamach miał miejsce 15 czerwca 1944 roku, na rogu ulic Solnej i dzisiejszej Paderewskiego, a dokonała tego grupa bojowa AK pod dowództwem ppor. Kazimierza Smolaka, zrzuconego do okupowanej Polski w nocy z 16 na 17 września 1943 roku (razem z nim skakali kpt. Bronisław Rachwał „Glin” i ppor. Hieronim Dekutowski „Zapora”.
W zamachu brało bezpośredni udział 6 osób, z których pięć zginęło w niedługim czasie.
Bezpośrednio po zamachu zginął w parku Roman Kacperowicz "Szarada" z oddziału dywersyjnego Kadra Polski Niepodległej (KPN). Wieczorem w domu przy ul Szydłowskiej 10 stanowiącym lokal Narodowych Sił Zbrojnych, broniąc się przez Niemcami polegli: dowódca akcji ppor. Kazimierz Smolak "Nurek", cichociemny (też KPN) oraz jego ochrona - żołnierze grupy dywersyjnej Akcja Specjalna (AS) NSZ: Władysłąw Malinowski "Biały", Józef Mojecki "Sikorka" i Jan Matejek "Ares". Wszyscy oprócz tego ostatniego spoczywają na Starym Cmentarzu w kwaterze 17-C. Ich śmierć upamiętnia tablica na ul. Targowej przy bloku 12.
Ranni zostali: Jan Karaś "Karol" z Kedywu AK, Józef Likowski "Milcz" (KPN), Wiewiórka "Skazaniec" (NSZ). Zygmunt Firley (AK) i Józef Skorzecki "Bąk" (KPN) wyszli cało.
Po stronie niemieckiej oprócz Wittka zabitych zostało 10 gestapowców i żandarmów.
W odwecie Niemcy następnego dnia aresztowali 200 osób, z których ok. 180 rozstrzelano.

•   Szczegółowy opis zamachu

Zdjęcia

Zamach Witek
Franz Witek

Zamach Witek
Grób Kazimierza Smolaka, ps. "Nurek"
https://www.facebook.com/tpkielc/photos/a.430864240455747/430864263789078/?type=3&theater

Zamach Witek
Tablica z nazwiskami wykonawców zamachu, umieszczona na pomniku

Zamach Witek
Uroczystosci pod pomnikiem w 72 rocznice zamachu
http://kielce.naszemiasto.pl/artykul/zdjecia/72-rocznica-zamachu-na-niemieckiego-diabla-w-kielcach-wideo,3770890,artgal,t,id,tm.html

Piśmiennictwo

  1. http://www.um.kielce.pl/pomitab/obiekty/zamach
  2. http://forum.echodnia.eu/zabity-za-dwunastym-razem-niesamowita-historia-zamachow-na-franza-wittka-t191543/
  3. http://kielce.wyborcza.pl/kielce/1,47262,4278073.html
  4. http://www.jodla.org/index.php/28-stale/historia/159-franz-wittek