Tablica upamiętniająca rozstrzelanych żołnierzy AK
http://pik.kielce.pl/atrakcje-turystyczne/miejsca-pamieci/11309-kielce-ul-urzednicza-pomnik-ofiar-18-listopada-1943-r.html
Pomnik usytuowany jest wśród krzewów i drzew na skwerze przy ul. Urzędniczej, pomiedzy blokami o numerach 18 i 20
Odsłonięty na początku lat 60-tych
autor Zofia Bimer - Wolska
Bojownicy Polski podziemnej polegli w tym miejscu
z rąk hitlerowskich siepaczy w dniu 18 xi 1943
Stanisław Dygnarowicz, Stanisław Putowski, Eugeniusz Szczygieł,
Władysław Kwiecień, Michał Radek, Zenon Król, Antoni Rogala,
Stanisław Gądzik, Zdzisław Gądzik, Jan Chmurzyński
Cześć Ich Pamięci
Pomnik złożony jest z pięciu ułożonych na sobie sześciokątnych bloków z piaskowca szydłowieckiego zwieńczonych rzeźbą stylizowanego orła. Z piaskowca wykonany jest także cokół i pięć stopni schodów doprowadzających do płyty. Całość mierzy 4 m. Powierzchnia piaskowca na pomniku jest charakterystycznie młotkowana. Początkowo napis wykuty był w podstawie. W latach osiemdziesiątych w miejsce wyrytego napisu przymocowano sjenitową płytę o wysokość 50 cm i szerokość 185 cm z napisem.
Egzekucje w Kielcach
Podczas wojny na terenie Kielc egzekucje były wykonywane w więzieniu przy ul. Zamkowej oraz w czasie egzekucji publicznych. Te ostatnie, w czasie których wieszano lub rozstrzeliwano zwykle po ok. 10 osób, miały miejsce w 1943 i 1944 r. Na przykład we wrześniu 1943 r. przed ówczesną fabryką „Henryków", przy ul. Mielczarskiego (dzisiejsze KPRM). Dwa miesiące później odbyły się dwie publiczne egzekucje: na placyku przed kościołem św. Wojciecha i przy ul. Urzędniczej, a w grudniu tego roku przy ulicy Częstochowskiej w pobliżu budynku remizy kolejowej Straży Pożarnej.
Straceni w egzekucji przy ul. Urzedniczej
18 listopada 1943 r. publicznie zostali rozstrzelani przez funkcjonariuszy Schupo:
- Jan Chmurzyński - ur. 1923 r. W czasie wojny uczęszczał na komplety tajnego nauczania w zakresie szkoły średniej. Był zaprzysiężonym żołnierzem Związku Walki Zbrojnej- Armii Krajowej. W 1943 r. został przymusowo wcielony do niemieckiej służby budowlanej. Został zabrany przez gestapo z koszar Baudienstu w październiku 1943 r. w czasie akcji aresztowań członków kieleckiego Ruchu Oporu. Przez kilka tygodni torturowano go w kieleckim więzieniu. W listopadzie 1941 r. w obozie w Auschwitz zginął w egzekucji jego brat Wacław, a w czerwcu 1943 r. w obozie Neungamme został zastrzelony drugi z braci – Stefan.
- Stanisław Dygnarowicz, ur. 1904 r.
- Stanisław Gądzik - ur. 1911 r., kupiec, syn Karola, zam. ul. 14 Stycznia 20, aresztowany 18-19 października 1943 r.
- Zdzisław Gądzik - ur. 1911 r., kupiec, syn Karola, zam. ul. 14 Stycznia 20, aresztowany 18-19 października 1943 r.
- Zenon Król, ur. 1921 r., był uczniem gimnazjum im. Jana Śniadeckiego, harcerzem I Kieleckiej Drużyny Harcerzy im Dionizego Czachowskiego, a potem 4 KDH im. Jana Kilińskiego. Brał czynny udział w pracy Wojennego Pogotowia Harcerzy, należał do konspiracyjnych Szarych Szeregów. Został aresztowany i jako zakładnik był przetrzymywany w kieleckim więzieniu
- Władysław Kwiecień - ps. „Lutek” ur. 1917 r. w Krzyżanowicach w pow. Pińczowskim. Był rolnikiem, członkiem Związku Młodzieży Wiejskiej Rzeczypospolitej Polskiej. Ukończył szkołę podoficerską. W czasie II wojny światowej zamieszkał w Kielcach. Zaangażował się w działalność konspiracyjną, był żołnierzem Batalionów Chłopskich ps. „Lutek”, łącznikiem i kolporterem prasy podziemnej w Komendzie Okręgu III
- Stanisław Putowski
- Michał Radek ur. 1903 r.
- Antoni Rogala
- Eugeniusz Szczygieł
Ciała ofiar pogrzebano w miejscu egzekucji, a po wojnie ekshumowano i przeniesiono na cmentarz partyzancki.
Zdjęcia
Jan Chmurzyński
Zenon Krol
Piśmiennictwo
- http://pik.kielce.pl/atrakcje-turystyczne/miejsca-pamieci/11309-kielce-ul-urzednicza-pomnik-ofiar-18-listopada-1943-r.html
- http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/26878,kielce-pamieci-rozstrzelanych-zolnierzy-ak.html
- https://sciaga.pl/tekst/23599-24-kielce_w_latach_okupacji_1939_1945
- https://ompio.pl/wiezniowie/
- https://ompio.pl/wiezniowie/chmurzynski-jan/
- https://ompio.pl/wiezniowie/krol-zenon/
http://pik.kielce.pl/atrakcje-turystyczne/miejsca-pamieci/11309-kielce-ul-urzednicza-pomnik-ofiar-18-listopada-1943-r.html
Pomnik usytuowany jest wśród krzewów i drzew na skwerze przy ul. Urzędniczej, pomiedzy blokami o numerach 18 i 20
Odsłonięty na początku lat 60-tych
autor Zofia Bimer - Wolska
Bojownicy Polski podziemnej polegli w tym miejscu
z rąk hitlerowskich siepaczy w dniu 18 xi 1943
Stanisław Dygnarowicz, Stanisław Putowski, Eugeniusz Szczygieł,
Władysław Kwiecień, Michał Radek, Zenon Król, Antoni Rogala,
Stanisław Gądzik, Zdzisław Gądzik, Jan Chmurzyński
Cześć Ich Pamięci
- Jan Chmurzyński - ur. 1923 r. W czasie wojny uczęszczał na komplety tajnego nauczania w zakresie szkoły średniej. Był zaprzysiężonym żołnierzem Związku Walki Zbrojnej- Armii Krajowej. W 1943 r. został przymusowo wcielony do niemieckiej służby budowlanej. Został zabrany przez gestapo z koszar Baudienstu w październiku 1943 r. w czasie akcji aresztowań członków kieleckiego Ruchu Oporu. Przez kilka tygodni torturowano go w kieleckim więzieniu. W listopadzie 1941 r. w obozie w Auschwitz zginął w egzekucji jego brat Wacław, a w czerwcu 1943 r. w obozie Neungamme został zastrzelony drugi z braci – Stefan.
- Stanisław Dygnarowicz, ur. 1904 r.
- Stanisław Gądzik - ur. 1911 r., kupiec, syn Karola, zam. ul. 14 Stycznia 20, aresztowany 18-19 października 1943 r.
- Zdzisław Gądzik - ur. 1911 r., kupiec, syn Karola, zam. ul. 14 Stycznia 20, aresztowany 18-19 października 1943 r.
- Zenon Król, ur. 1921 r., był uczniem gimnazjum im. Jana Śniadeckiego, harcerzem I Kieleckiej Drużyny Harcerzy im Dionizego Czachowskiego, a potem 4 KDH im. Jana Kilińskiego. Brał czynny udział w pracy Wojennego Pogotowia Harcerzy, należał do konspiracyjnych Szarych Szeregów. Został aresztowany i jako zakładnik był przetrzymywany w kieleckim więzieniu
- Władysław Kwiecień - ps. „Lutek” ur. 1917 r. w Krzyżanowicach w pow. Pińczowskim. Był rolnikiem, członkiem Związku Młodzieży Wiejskiej Rzeczypospolitej Polskiej. Ukończył szkołę podoficerską. W czasie II wojny światowej zamieszkał w Kielcach. Zaangażował się w działalność konspiracyjną, był żołnierzem Batalionów Chłopskich ps. „Lutek”, łącznikiem i kolporterem prasy podziemnej w Komendzie Okręgu III
- Stanisław Putowski
- Michał Radek ur. 1903 r.
- Antoni Rogala
- Eugeniusz Szczygieł
Jan Chmurzyński
Zenon Krol
- http://pik.kielce.pl/atrakcje-turystyczne/miejsca-pamieci/11309-kielce-ul-urzednicza-pomnik-ofiar-18-listopada-1943-r.html
- http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/26878,kielce-pamieci-rozstrzelanych-zolnierzy-ak.html
- https://sciaga.pl/tekst/23599-24-kielce_w_latach_okupacji_1939_1945
- https://ompio.pl/wiezniowie/
- https://ompio.pl/wiezniowie/chmurzynski-jan/
- https://ompio.pl/wiezniowie/krol-zenon/