Tablica upamiętniająca Adama Zagajewskiego

Kraków   Kraków

Jest to jedna z tabliczek umieszczonych na ponad stu ławkach na Plantach. Tabliczki są zadedykowane literackim patronom, są wśród nich: Tadeusz Kantor, Adam Mickiewicz, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Józef Tischner, Andrzej Bursa, Dagny Juel Przybyszewska, Stanisław Lem, Wisława Szymborska, Helena Modrzejewska, Anna Szałapak, Maciej Wojtyszko, Stefan Wilkanowicz i Konrad Celtis.
Projekt jest realizowany przez Krakowskie Biuro Festiwalowe, operatora tytułu Kraków Miasto Literatury UNESCO, którym Kraków został uhonorowany w 2013 roku.
Na tabliczkach oprócz imienia i nazwiska znajdują się kody QR, które po zeskanowaniu przenoszą na stronę internetową z informacjami o danym patronie. Można także posłuchać fragmentów np. książek, które czytają lektorzy lub archiwalnego nagrania z autentycznym głosem autora.
Przewiduje się opracowanie oddzielnego przewodnika po tych ławkach.
===========================================
Adam Zagajewski (ur. 21 czerwca 1945 we Lwowie, zm. 21 marca 2021 w Krakowie) – wybitny poeta, prozaik i eseista, obecnie jeden z najbardziej cenionych polskich poetów na świecie, tłumaczony na kilkadziesiąt języków.
Studiował w Krakowie polonistykę i psychologię. Był asystentem na Uniwersytecie Jagiellońskim (prowadził zajęcia z filozofii), pracował w redakcjach czasopism „Student” i „Odra”. Wkrótce stał się w Krakowie czołowym przedstawicielem Pokolenia ‘68 w literaturze, zwanego krakowską Nową Falą.
W połowie lat 70. wzmocnił szeregi opozycji demokratycznej w Polsce. W grudniu 1975 roku został jednym z sygnatariuszy "Memoriału 59", wyrażającego protest przeciw projektowanym zmianom w Konstytucji PRL, który ostatecznie podpisało 101 przedstawicieli kultury i nauki. Od tego czasu został objęty zakazem druku.
Na początku lat 80. uzyskał stypendium Deutscher Akademischer Austausch w Berlinie Zachodnim i stypendium literackie John Simon Guggenheim Foundation.
Stan wojenny zastał poetę w Krakowie.
Od grudnia 1982 roku mieszkał w Paryżu, drukował m.in. w "Kulturze" (Paryż, 1980–1983) oraz czasopismach wychodzących w Polsce poza cenzurą, m.in. w "Wezwaniu" (1982, 1985), "Arce" (1985) i "Ogniwie" (1985–1986).
W 2002 powrócił na stałe do Polski i zamieszkał w Krakowie.
Od 2007 roku prowadził doroczne cykle zajęć na University of Chicago.
Debiutancki tom wierszy Zagajewskiego pt.: „Komunikat” został wydany w 1972 roku. Poeta wpisywał się nim w poetykę nowofalową. Jego wiersze realizowały postulat „mówienia wprost”, operowały realistycznym konkretem i ukazywały szarą rzeczywistość Polski Ludowej. Znamienną pod tym względem książką poetycką były również „Sklepy mięsne” (1975).
Wiersze Zagajewskiego z tego okresu, podobnie jak innych członków krakowskiej grupy „Teraz”, koncentrowały się na realiach wielkiego miasta i codziennego życia. Poeta posługiwał się liryką apelu i odezwy. Odwoływał się do estetyki awangardowej: precyzji oraz tworzenia obrazów jako ekwiwalentów uczuć.
W książce manifeście pokolenia Nowej Fali napisanej z Julianem Kornhauserem („Świat nie przedstawiony”) poeta krytykował twórczość pokolenia ’56, zarzucając mu ucieczkę od rzeczywistości społecznopolitycznej w świat przeszłości i kultury. Poezję emigracyjną Zagajewskiego rozpoczął z kolei tom „List. Ody do wielości” (1983), a następnie pojawiły się: „Jechać do Lwowa” (1985), „Płótna” (1990), „Ziemia ognista” (1994).
Począwszy od „Ziemi ognistej” kolejne tomy Zagajewskiego ukazują się w Polsce: „Trzej aniołowie”, „Pragnienie”, „Powrót”, „Anteny”, „Niewidzialna ręka”. Zagajewski jest również autorem powieści (np. „Ciepło, zimno”) i licznych książek eseistycznych: „Drugi oddech”, „Solidarność i samotność”, „W cudzym pięknie” czy „Lekka przesada”.
Po atakach terrorystycznych na World Trade Center i Pentagon w 2001 r. „New Yorker” opublikował proroczy wiersz Zagajewskiego zatytułowany „Spróbuj opiewać okaleczony świat”, pochodzący z wydanego w 2005 roku tomiku poezji „Anteny”, jednak po raz pierwszy opublikowany w 2000 roku w „Zeszytach Literackich”.
Laureat wielu nagród w dziedzinie literatury, w tym Neustadt (2004) i "Zhongkun" (2014), zwanymi "małym Noblem" i "chińskim Noblem poetyckim". Żelazny polski kandydat do literackiej Nagrody Nobla.
Twórczość Adama Zagajewskiego do pobrania

Nagrania
Kraków

Rozmowa z Adamem Zagajewskim
https://www.youtube.com/watch?v=4xGIG4SZuaE


Autoportret w samolocie
Czyta Adam Zagajewski, nagranie ze strony http://kody.miastoliteratury.pl/b/adamzagajewski
http://kody.miastoliteratury.pl/images/upload/mp3/Adam_Zagajewski.mp3

Kolejnych nagrań można wysłuchać na stronie: https://culture.pl/pl/tworca/adamzagajewski Odznaczenia
Zdjęcia
Kraków
Położenie ławeczki
Adres strony: http://kody.miastoliteratury.pl/b/adamzagajewski
Kraków
Współrzędne ławki 50,0622005 19,9328342

Kraków
Adam Michnik i Adam Zagajewski (2004)

Kraków
Adam Zagajewski i Wisława Szymborska (2005)

Kraków
Domofon poezji przy wejściu do kawiarni Nowej Prowincji ul. Bracka 3–5 – ostatni przycisk Adam Zagajewski czyta utwór „Moi mistrzowie”

Kraków
Uroczystości pogrzebowe

Kraków
Sarkofag Adama Zagajewskiego w Panteonie Narodowym w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie

Źródła
  1. http://kody.miastoliteratury.pl/b/adamzagajewski
  2. https://culture.pl/pl/tworca/adamzagajewski
  3. https://pl.wikipedia.org/wiki/Adam_Zagajewski
  4. https://eszkola.pl/jezykpolski/adamzagajewski2631.html
  5. https://kultura.onet.pl/ksiazki/newyorktimesozagajewskimpoetaprzeszlosciwterazniejszosci/2qgbj5x
  6. https://poezja.org/wz/interpretacja/4507/Sprobuj_opiewac_okaleczony_swiat
  7. https://pl.wikipedia.org/wiki/Prowincja_(kawiarnia)
  8. https://lovekrakow.pl/aktualnosci/domofonowerozmowyzpoetamivideo_5341.html
  9. https://krknews.pl/ostatniepozegnanieadamazagajewskiegozdjecia/