Tabliczka upamiętniająca Stefana Żeromskiego
W taki sposób upamiętnieni zostali także m.in. Hugo Kołłątaj, Ryszard Kapuściński, Wojciech Bogusławski, Artur Międzyrzecki, Maria Dąbrowska, Jarosław Iwaszkiewicz, Stefan Żeromski, Jan Brzechwa, Jan Józef Szczepański, Cyprian Kamil Norwid, Tadeusz Konwicki i Renata Radłowska.
===========================================
Stefan Żeromski herbu Jelita (ur. 14 października 1864 w Strawczynie, zm. 20 listopada 1925 w Warszawie) – polski prozaik, publicysta, dramaturg; pierwszy prezes polskiego PEN Clubu, prezydent Rzeczypospolitej Zakopiańskiej. Czterokrotnie nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1921, 1922, 1923, 1924). Jeden z najwybitniejszych pisarzy polskich w historii.
W 1892 wyjechał za granicę, do Pragi, Monachium, Wiednia, Zurichu, Rapperswilu.
Po powrocie do kraju w roku 1897 pracował jako zastępca bibliotekarza w Bibliotece Ordynacji Zamojskiej w Warszawie, ukazały się wówczas Syzyfowe prace. W 1899 roku ukazali się Ludzie bezdomni., a w 1904 roku wyszła powieść Popioły.
Od 1904 roku mieszkał przez rok w Zakopanem, potem w Nałęczowie, gdzie zbudował Chatę, dom góralski według projektu Stanisława Witkiewicza. W 1907 odbył podróż po Włoszech. W 1908 zmuszony został przez policję do opuszczenia Królestwa Polskiego. Mieszkał w Zakopanem i Krakowie.
W 1913 wyjechał do Florencji. Po wybuchu I wojny światowej przybył do Krakowa z zamiarem wstąpienia do Legionów i udania się na front. Próby te nie były skuteczne, zatem wrócił do Zakopanego. W 1919 zamieszkał w Warszawie, kupił dom w Konstancinie.
W czasie wojny uczestniczył w działalności Naczelnego Komitetu Zakopiańskiego, który był oddziałem Naczelnego Komitetu Narodowego. W 1918 pełnił funkcję Prezydenta Rzeczpospolitej Zakopiańskiej. Po odzyskaniu niepodległości brał aktywny udział w organizowaniu życia kulturalno-literackiego w Warszawie. Był inicjatorem założenia w 1920 roku Związku Zawodowego Literatów Polskich i pierwszym jego prezesem. Uczestniczył w zakładaniu takich instytucji, jak Akademia Literatury, Straż Piśmiennictwa Polskiego, Pen Club. Po "odkryciu" Bałtyku inicjował powstanie Towarzystwa Przyjaciół Pomorza.
W 1922 roku ukazała się powieść Wiatr od morza, za którą otrzymał Państwową Nagrodę Literacką, a w 1924 roku powieść Przedwiośnie.
Pisarz zmarł 20 listopada 1925. Jego śmierć wywołała żałobę narodową, pogrzeb był wielką manifestacją. Wielu wybitnych pisarzy poświęciło mu utwory pożegnalne.
Żeromski ma niewiele wspólnego z Nową Hutą. Władza ludowa wykorzystała jego wizje – świata lepszego, nowoczesnego, postępowego. Przede wszystkim wizję „szklanych domów” z Przedwiośnia, a także fragment z Nawracania Judasza (pierwsza część trylogii Walka z szatanem). Ma Żeromski swoją ulicę w Nowej Hucie, jest patronem szpitala, a jedno z osiedli nazwano Szklane Domy.
Odznaczenia
- Order Orła Białego (pośmiertnie, 6 listopada 2018)
- Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski (30 kwietnia 1925)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (29 grudnia 1921).
Zdjęcia
Położenia ławeczek w Nowej Hucie
Stefan Żeromski (w centrum kadru) w Tatrach w 1916 roku
Stefan Żeromski podczas pracy
Pogrzeb Stefan Żeromskiego
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Stefan_Zeromski_grave.JPG
Grób Stefana Żeromskiego na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie
Źródła
- https://krakow.naszemiasto.pl/park-ratuszowy-postawili-lawki-dla-lokalnych-literatow/ar/c3-4286330
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Stefan_%C5%BBeromski
- https://culture.pl/pl/tworca/stefan-zeromski
- https://echodnia.eu/swietokrzyskie/95-lat-temu-zmarl-stefan-zeromski-zobacz-archiwalne-zdjecia-z-pogrzebu-pisarza/ga/c1-15303349/zd/46604279
- https://dzieje.pl/kultura-i-sztuka/prof-walery-pisarek-bedzie-mial-swoja-laweczke-w-nowej-hucie
W taki sposób upamiętnieni zostali także m.in. Hugo Kołłątaj, Ryszard Kapuściński, Wojciech Bogusławski, Artur Międzyrzecki, Maria Dąbrowska, Jarosław Iwaszkiewicz, Stefan Żeromski, Jan Brzechwa, Jan Józef Szczepański, Cyprian Kamil Norwid, Tadeusz Konwicki i Renata Radłowska.
W 1892 wyjechał za granicę, do Pragi, Monachium, Wiednia, Zurichu, Rapperswilu.
Po powrocie do kraju w roku 1897 pracował jako zastępca bibliotekarza w Bibliotece Ordynacji Zamojskiej w Warszawie, ukazały się wówczas Syzyfowe prace. W 1899 roku ukazali się Ludzie bezdomni., a w 1904 roku wyszła powieść Popioły.
Od 1904 roku mieszkał przez rok w Zakopanem, potem w Nałęczowie, gdzie zbudował Chatę, dom góralski według projektu Stanisława Witkiewicza. W 1907 odbył podróż po Włoszech. W 1908 zmuszony został przez policję do opuszczenia Królestwa Polskiego. Mieszkał w Zakopanem i Krakowie.
W 1913 wyjechał do Florencji. Po wybuchu I wojny światowej przybył do Krakowa z zamiarem wstąpienia do Legionów i udania się na front. Próby te nie były skuteczne, zatem wrócił do Zakopanego. W 1919 zamieszkał w Warszawie, kupił dom w Konstancinie.
W czasie wojny uczestniczył w działalności Naczelnego Komitetu Zakopiańskiego, który był oddziałem Naczelnego Komitetu Narodowego. W 1918 pełnił funkcję Prezydenta Rzeczpospolitej Zakopiańskiej. Po odzyskaniu niepodległości brał aktywny udział w organizowaniu życia kulturalno-literackiego w Warszawie. Był inicjatorem założenia w 1920 roku Związku Zawodowego Literatów Polskich i pierwszym jego prezesem. Uczestniczył w zakładaniu takich instytucji, jak Akademia Literatury, Straż Piśmiennictwa Polskiego, Pen Club. Po "odkryciu" Bałtyku inicjował powstanie Towarzystwa Przyjaciół Pomorza.
W 1922 roku ukazała się powieść Wiatr od morza, za którą otrzymał Państwową Nagrodę Literacką, a w 1924 roku powieść Przedwiośnie.
Pisarz zmarł 20 listopada 1925. Jego śmierć wywołała żałobę narodową, pogrzeb był wielką manifestacją. Wielu wybitnych pisarzy poświęciło mu utwory pożegnalne.
Żeromski ma niewiele wspólnego z Nową Hutą. Władza ludowa wykorzystała jego wizje – świata lepszego, nowoczesnego, postępowego. Przede wszystkim wizję „szklanych domów” z Przedwiośnia, a także fragment z Nawracania Judasza (pierwsza część trylogii Walka z szatanem). Ma Żeromski swoją ulicę w Nowej Hucie, jest patronem szpitala, a jedno z osiedli nazwano Szklane Domy.
Odznaczenia
- Order Orła Białego (pośmiertnie, 6 listopada 2018)
- Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski (30 kwietnia 1925)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (29 grudnia 1921).
Położenia ławeczek w Nowej Hucie
Stefan Żeromski (w centrum kadru) w Tatrach w 1916 roku
Stefan Żeromski podczas pracy
Pogrzeb Stefan Żeromskiego
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Stefan_Zeromski_grave.JPG
Grób Stefana Żeromskiego na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie
- https://krakow.naszemiasto.pl/park-ratuszowy-postawili-lawki-dla-lokalnych-literatow/ar/c3-4286330
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Stefan_%C5%BBeromski
- https://culture.pl/pl/tworca/stefan-zeromski
- https://echodnia.eu/swietokrzyskie/95-lat-temu-zmarl-stefan-zeromski-zobacz-archiwalne-zdjecia-z-pogrzebu-pisarza/ga/c1-15303349/zd/46604279
- https://dzieje.pl/kultura-i-sztuka/prof-walery-pisarek-bedzie-mial-swoja-laweczke-w-nowej-hucie