Warszawski Barbakan to gotycka budowla obronna z renesansową attyką (górny element elewacji budynku w postaci ścianki, balustrady lub rzędu sterczyn - pionowy element dekoracyjny w postaci smukłej kamiennej wieżyczki, zakończonej od góry iglicą), osłaniający dach. o szerokości 12-14 metrów, wysunięta 30 m przed mur zewnętrzny, wysokość 15 m od dna fosy. Ma kształt półkolistej baszty, złożonej z trójkątnych szczycików rozdzielonych sterczynami. Na dolnym poziomie umieszczono strzelnice artyleryjskie oraz przejazd, a na górnym kryty ganek z okrągłymi okienkami strzelniczymi na zewnątrz i do wewnątrz. Po obu stronach budowli umieszczono cztery trzykondygnacyjne półokrągłe baszty ze strzelnicami, umieszczone na trompach (narożny detal architektoniczny pozwalający na przejście z rzutu czworobocznego do ośmiobocznego lub koła) i wsparte na prostokątnych filarach. Wjazd znajduje się ukośnie, aby utrudnić atak. Przed Barbakanem i wewnątrz jego szyi znajdowały się zapewne mosty zwodzone nad suchą fosą, odrzwia i opuszczana krata (brona). Barbakan, wraz z Bramą Łazienną (Nowomiejską) i Basztą Prochową, tworzył kompleks tzw. Bramy Zakroczymskiej (Porta Zacroziniensis), chroniący północny wjazd do miasta. Z zewnętrznym murem obronnym łączyła go niewyodrębniona szyja o tej samej co on wysokości, lecz nieco węższa.
Barbakan został wzniesiony około 1548 jako element warszawskich murów obronnych – przedbramie Bramy Nowomiejskiej Starego Miasta.
Celem budowy barbakanu było zwiększenie bezpieczeństwa wjazdu do Starej Warszawy przez Bramę Nowomiejską i zapewnienie bocznej obrony sąsiednich murów. Jest on jedną z kilku tego rodzaju budowli w Europie.
Projektantem Barbakanu był architekt Jan Baptysta z Wenecji.
Już w chwili jego wybudowania barbakan był anachroniczny i nie spełniał poważniejszych funkcji obronnych, głównie wskutek rozwoju artylerii. Tylko raz w swej historii uczestniczył w obronie Warszawy – podczas potopu szwedzkiego, kiedy to wojska króla Jana Kazimierza odbijały go 30 czerwca 1656 z rąk szwedzkich.
W XVIII w. barbakan częściowo rozebrano, a w XIX w. jego pozostałości włączono w obręb nowo wybudowanych w jego miejscu kamienic. W latach 1937–1938, zrekonstruowano pod kierownictwem Jana Zachwatowicza fragment murów oraz zachodnią część mostu barbakanu, co umożliwiła rozbiórka znajdujących się tam budynków. Do jej zburzenia w 1944 w miejscu wschodniej części barbakanu znajdowała się kamienica Piwnica Gdańska z adresem ul. Nowomiejska 18/20.
Podczas oblężenia Warszawy w 1939 oraz powstania warszawskiego zabudowa Starówki uległa zniszczeniu. Po wojnie Biuro Odbudowy Stolicy postanowiło nie odbudowywać kamienic okalających dawne mury miejskie. W zamian postanowiono odsłonić ich pozostałości i odbudować barbakan. Rekonstrukcji dokonano w latach 1952–1954 pod kierownictwem Wacława Podlewskiego na podstawie XVII-wiecznych rycin z zastosowaniem cegieł z gotyckich kamienic rozebranych w Nysie i Wrocławiu. W trzechsetną rocznicę wyzwolenia miasta (1956) na wewnętrznym murze budowli odsłonięto tablicę z piaskowca upamiętniająca żołnierzy i mieszkańców walczących w czasie potopu szwedzkiego.
W barbakanie znajduje się wystawa Muzeum Warszawy (czynna w sezonie letnim) poświęcona murom obronnym Starej Warszawy.

Zdjęcia
Prezentowane zdjęcia pochodzą z:







Źródła

1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Barbakan_w_Warszawie
2. https://iwaw.pl/obiekt.php?p=14998457