Plac Gabriela Narutowicza

Inicjatywa wzniesienia pomnika pierwszego prezydenta Polski wyszła od działaczy Stronnictwa Demokratycznego dzielnicy Ochota w 1984. Według pierwotnych zamierzeń planowano wznieść pomnik według projektu Tadeusza Łodziany, jednak z realizacji zrezygnowano z braku środków finansowych.
5 grudnia 1992 położono na miejscu przyszłego pomnika płytę z piaskowca z napisem: „Na tym skwerze zostanie wzniesiony pomnik prezydenta Gabriela Narutowicza”. Z powodu braku środków zrezygnowano z budowy pomnika, zastępując go popiersiem Narutowicza według dwukrotnie powiększonej rzeźby Edwarda Wittiga znajdującej się w auli Politechniki Warszawskiej. Ustawiono je na cokole z polerowanego granitu.
Pomnik odsłonięto 9 grudnia 2002. Przysięgę zamordowanego prezydenta odczytał aktor Krzysztof Kolberger.
Obok monumentu ustawiono tablicę z informacjami o postaci Gabriela Narutowicza.
W 2022 roku ogłoszono konkurs na nową aranżację pomnika. Zgodnie z planami ma on zostać przeniesiony na środek placu, w miejsce wyburzonej ekspedycji tramwajowej.

Gabriel Narutowicz herbu własnego (ur. 17 marca?/ 29 marca 1865 w Telszach, zm. 16 grudnia 1922 w Warszawie) – polski inżynier hydrotechnik, elektryk, wolnomularz, profesor Politechniki w Zurychu, minister robót publicznych, minister spraw zagranicznych. 23 czerwca 1920 objął tekę ministra robót publicznych w rządzie Władysława Grabskiego i pozostał na tym stanowisku do 26 czerwca 1922 roku, pełniąc tę funkcję także w pierwszym rządzie Wincentego Witosa, a także w pierwszym i drugim rządzie Antoniego Ponikowskiego.
9 grudnia 1922 roku został wybrany pierwszym prezydentem RP, jego konkurentem w ostatniej turze był Maurycy hr. Zamoyski.
Został zastrzelony 16 grudnia 1922 roku podczas wizyty w galerii „Zachęta”, przez powiązanego z endecją malarza Eligiusza Niewiadomskiego.


Kulisy zbrodni prezydenta Narutowicza, proces zabójcy i konsekwencje politycznego mordu
http://static.prsa.pl/3c312872-6f75-4034-99fa-8cb47f49a3f4.mp3

Zdjęcia i filmy




Gabriel Narutowicz z Józefem Piłsudskim


Straż honorowa przy trumnie zamordowanego Gabriela Narutowicza




Grób Gabriela Narutowicza w podziemiach bazyliki archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie

Źródła

1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Gabriel_Narutowicz