Tablica upamiętniająca Wacława Wdowiaka

Lokalizacja: Skwer im. Wacława Wdowiaka, skrzyżowanie ul. Krakowskiej z ul. Dworcową
Tablicę umieszczono 27.09.2003 r. z inicjatywy absolwentów Szkoły Powszechnej nr 2, wychowanków i podkomendnych dh. Wdowiaka – członków Środowiska „Mielizna” Obwodu „Bażant” ŚZŻAK
Wacław Wdowiak

Urodził się w 1903 r. w miejscowości Bernardy pow. Brześć n/Bugiem, ale późniejsze, niemal całe dojrzałe życie, związał z Milanówkiem.
Wszystkie swoje siły, umiejętności i ogromny talent organizatorski oddał na użytek społeczeństwa Milanówka, a w szczególności poświęcił się nauczaniu, wychowaniu i kształtowaniu charakterów milanowskiej młodzieży.
Po skończeniu Seminarium Nauczycielskiego w Lublinie, Wacław Wdowiak podejmuje pracę nauczyciela Szkoły Powszechnej w Nadarzynie i równocześnie - dalsze studia w Warszawie. Jednak już w 1931 r. przeniósł się do Milanówka, do jedynej wówczas Szkoły Powszechnej nr 1 na Grudowie. Przejęty ideałami skautowymi, czuł potrzebę organizowania pracy harcerskiej. Utworzył więc w swojej szkole zaczątek drużyny harcerskiej, która otrzymała później nr 197 Maz. Drużyny Harcerzy. Pracując w szkole i przewodząc harcerzom udzielał się również niezmiernie czynnie w innych dziedzinach życia społecznego Milanówka, m.in. w Spółdzielni Spożywców "Społem", Zw. Nauczycielstwa Polskiego, Związku Młodzieży Wiejskiej "Wici".
W 1935 r. Wacław Wdowiak przeszedł jako nauczyciel do nowej Szkoły Powszechnej nr 2 w willi Starodrzew przy ul. Kaprys. Zorganizował w niej nową drużynę harcerską z oddziałem zuchowym. Wchodząc w skład Chorągwi Maz. ZHP, drużyna otrzymała Nr 148 Maz. Druż. Harcerzy im. Romualda Traugutta.
W roku szkolnym 1938/39 znaczna część harcerzy 148 M.D.H. złożyła uroczyste przyrzeczenie harcerskie, którego głęboką treść: "Mam szczerą wolę całym życiem służyć Bogu i Polsce..." niebawem, bo już we wrześniu 1939 r. musieli potwierdzić, za przykładem swego Druha Drużynowego.
W końcu 1943 r. w mieszkaniu dh. Wacława Wdowiaka przy okazji choinki bożonarodzeniowej odbyła się odprawa instruktorów Hufca Grodziskiego „Grochów”, której przewodniczył wizytator „Pasieki” - Głównej Kwatery Harcerzy na Mazowsze dh hm. Jerzy Kozłowski („Jurwiś”). Przeprowadzono reorganizację hufca. Hufcowym został mianowany dh Wacław Wdowiak i tym samym Milanówek stał się siedzibą hufca (kryptonim „Matecznik” lub „Milion”).
Wacław Wdowiak wraz ze swoją drużyną zorganizował łączność na terenie Milanówka. Harcerze byli gońcami, przenosili meldunki, raporty, zbierali broń i informacje. Po pewnym czasie utworzony przez Wdowiaka oddział wszedł w całości w skład 32 plutonu Armii Krajowej w Milanówku.
W tym tragicznym dla Polski okresie, Wacław Wdowiak okazał się niezwykle energicznym organizatorem. Od samego początku brał udział w tworzeniu przyszłych struktur Polskiego Państwa Podziemnego. Od pierwszych chwil okupacji hitlerowskiej: pod pseudonimem "Stanisław", był organizatorem i szefem łączności ZWZ-AK Obwodu "Bażant" (kryptonim pow. błońskiego), r> a pod pseudonimem "Las" - organizatorem i komendantem "Szarych Szeregów" na obszarze Milanówka (krypt. "Milion"). W konspiracyjnej Komendzie Chorągwi jest kierownikiem tzw. "Akcji M" mającej na celu pracę wychowawczą, kształtowanie charakterów i patriotycznych postaw młodzieży polskiej w trudnych warunkach okupacji.
Był również Wacław Wdowiak organizatorem i kierownikiem Tajnej Organizacji Nauczania (T.O.N.) na terenie Milanówka, a także członkiem powiatowego kierownictwa T.O.N. tzw. "Trójki", pozostając równocześnie czynnym nauczycielem zarówno w szkolnictwie oficjalnym, jak i tajnym nauczaniu młodzieży. W 1940 r. stanął na czele Gminnej Komisji Oświaty i Kultury w Milanówku.
Po wkroczeniu w styczniu 1945 r. wojsk sowieckich, Wacław Wdowiak wracił natychmiast do pracy w Szkole Podstawowej nr 2, lecz nie na długo. Wkrótce jest aresztowany dwukrotnie, wielokrotnie szykanowany i represjonowany. Misł zakaz pracy w ukochanym zawodzie. Aby utrzymać rodzinę był zmuszony podjąć pracę zarobkową poza szkolnictwem.
Dopiero po wielu latach, po zelżeniu represji systemu i tzw. odwilży, wrócił w 1958 r. do pracy nauczycielskiej do swojej Szkoły Podstawowej nr 2.
Oprócz nauczania, działa znów w licznych organizacjach społecznych, w Wojewódzkim Komitecie Odbudowy Warszawy, w Sądzie Powiatowym, w szkole dla dzieci upośledzonych i innych. Zostaje odznaczony Krzyżem Kawalerskim. Zmarł w 1976 roku i na długie jeszcze lata przeszedł do narzuconej, oficjalnej niepamięci.
Dopiero w 1998 roku, grupa żyjących jeszcze Jego wychowanków, harcerzy-żołnierzy, korzystając ze sprzyjających okoliczności i wyraźnej życzliwości Ludzi (to nie błąd - tak Ludzi przez duże L !) uroczyście odsłoniła na frontonie budynku szkolnego tablicę pamiątkową z nazwiskiem Wacława Wdowiaka, swojego wychowawcy, nauczyciela i dowódcy.
Człowieka oddanego bez reszty swoim uczniom, swoim harcerzom, społeczeństwu i miastu, w którym żył.
Piśmiennictwo

http://wspolnypowiat.pl/publicystyka/leksykon/id/98
https://www.obiektywna.pl/Milanowek/milanowek-ma-nowego-honorowego-obywatela
http://zsg3milanowek.szkolnastrona.pl/download/75-lat-trojka-016.pdf
http://milanowek.home.pl/187,419