Żmichowska Narcyza

Powazki Stare
Powazki Stare
Położenie grobu: 19 - 3 - 31

Narcyza Kazimiera Józefa Żmichowska, ps. Gabryella (ur. 4 marca 1819 w Warszawie, zm. 25 grudnia 1876 tamże) – polska powieściopisarka i poetka. Uważana za jedną z prekursorek feminizmu w Polsce.
Narcyza Kazimiera Józefa Żmichowska[1] urodziła się w niezamożnej rodzinie ziemiańskiej. Uczyła się w pensji Zuzanny Wilczyńskiej, a następnie w Instytucie Guwernantek w Warszawie. W 1838 została guwernantką w rodzinie hrabiów Zamoyskich.
W Paryżu, dokąd wyjechała z Zamoyskimi, zaczęła gruntowne studia w paryskiej Bibliotece Narodowej Francji. Studiowała prace: Gottfrieda Leibniza, Johanna Fichtego, Augusta Schlegla, Immanuela Kanta, Friedricha von Schellinga oraz Adama Mickiewicza. Jako jedna z pierwszych kobiet uczęszczała na posiedzenia Akademii Francuskiej.
Do kraju wróciła we wrześniu 1839, została nauczycielką domową czworga dzieci Stanisława Kisieleckiego w majątku pod Łomżą. Jej debiut literacki nastąpił na łamach „Pierwiosnka”, zaczęła też publikować artykuły w czasopismach: „ Pielgrzym” (pod redakcją Eleonory Ziemięckiej) i „Przegląd Naukowy”, w którym publikowało wiele kobiet.
W latach 1842–1845 mieszkała w Rzeczycy, gdzie prowadziła nielegalną szkołę wiejską, a także napisała swoje największe dzieło – Pogankę.
Później, w latach 1844–1845, przebywała w Wielkopolsce, gdzie zajmowała się m.in. kolportowaniem nielegalnej prasy z polecenia Towarzystwa Demokratycznego Polskiego oraz innymi działaniami przeciwko pruskiemu zaborcy.
W 1846 przeniosła się z powrotem do Warszawy i założyła pensję dla dziewcząt przy ul. Miodowej. Po wykryciu tzw. spisku rzemieślników uwięziono ją, a później zastosowano wobec niej areszt domowy.
Po powstaniu styczniowym ponownie wyjechała do Paryża, gdzie studiowała na Sorbonie. Zmarła po powrocie do kraju na skutek ciężkiej choroby.

Źródła:
  1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Narcyza_%C5%BBmichowska