Tablica poświęcona Lubie Blum-Bielickiej

Blum-Bielicka
ul. Mariańska 1
Napis na tablicy:
W tym budynku w latach 1940-1942 w Getcie Warszawskim Luba Blum-Bielicka 1905 - 1971 prowadziła żydowską szkołę pielęgniarek
Za swoje bohaterstwo i poświęcenie została odznaczona medalem Florence Naghtingalle przez Międzynarowy Czerwony Krzyż

Okres przed wojną

Urodziła się w Wilnie w 1905 roku jako córka Mojżesza i Czerny Bielickich. Ukończyła Gimnazjum Z. Gurewiczówny i zdała maturę w Wilnie w 1922 roku. W 1925 roku ukończyła Szkołę Pielęgniarstwa przy Szpitalu Starozakonnych w Warszawie. Rozpoczęła pierwszą pracę jako siostra oddziałowa i jedyna pielęgniarka dyplomowana na oddziale okulistycznym, w tym samym szpitalu żydowskim przy ul. Dworskiej (Czyste) w Warszawie.
W 1927 r. została zaangażowana jako instruktorka do szkoły pielęgniarstwa. Po powrocie ze stypendium w dziale otwartej opieki zdrowotnej w Paryżu i Brukseli, pracowała w szkole jako instruktorka pielęgniarstwa społecznego, walki z gruźlicą, opieki nad matką i dzieckiem, pielęgniarstwa przyszpitalnego, prowadząc zajęcia teoretyczne i praktyczne.
Szkoliła pielęgniarki w uruchomionym w 1930 roku IX Ośrodku Zdrowia przy ulicy Świętojerskiej. Od 1938 r. wicedyrektorka Szkoły Pielęgniarstwa przy Szpitalu Starozakonnych, od sierpnia 1939r. pełniła tam funkcję dyrektorki.
Mieszkała wraz z mężem, córką i synem przy ulicy Mylnej 9.

Okres wojny

Od listopada 1939 r., dzięki jej staraniom, Szkoła Pielęgniarstwa kontynuowała półlegalnie działanie.
Od listopada 1941 roku szkołę przeniesiono na teren getta warszawskiego, do budynku mieszczącego się na rogu ulic Mariańskiej 1 i Pańskiej 34 (w czasie powstania warszawskiego był tu szpital polowy zgrupowania AK „Chrobry II”).
W 1942 r. rozpoczęły się normalne zajęcia w szkole i praktyki w szpitalu Bersonów i Baumanów. Luba Blum–Bielicka uczennicom Szkoły Pielęgniarstwa narzucała „żelazny rygor”. Alina Margolis–Edelman w swoich wspomnieniach nazywa to „jej ruchem oporu, jej prywatną Żydowską Organizacją Bojową”. Działania Luby Blum–Bielickiej można postrzegać w kategoriach oporu cywilnego wobec Zagłady.
Od zagłady podczas likwidacji getta personel i uczennice szkoły uratowały stroje pielęgniarskie. Po Wielkiej Akcji Wysiedleńczej w 1942 roku i po wyłączeniu Mariańskiej z getta, Niemcy przenieśli szkołę na ul. Gęsią 33, jako Dom Sióstr.
W styczniu 1943 r. gestapo zlikwidowało szkołę i szpital, rozstrzeliwując lekarzy, pielęgniarki oraz chorych. Kilka pielęgniarek, które ocalały z akcji likwidacji szpitala wyprowadziło grupkę dzieci żydowskich na stronę „aryjską”.
Lubie z dziećmi udało się uratować dzięki kryjówce w piwnicy. Widząc brak jakichkolwiek szans na przeżycie w getcie, Luba Blum ukryła swoje dzieci po „aryjskiej stronie”. Sama też opuściła getto tuż przed wybuchem powstania.
Do 1944 r. ukrywała się z córką Wiktorią w górach Świętokrzyskich, posługując się fałszywymi dokumentami. Jej syn Aleksander ukrywał się pod zmienioną tożsamością u polskiej rodziny w Warszawie.
Mąż Luby, inżynier Abrasza Blum, był znanym działaczem Bundu oraz współorganizatorem podziemia w getcie i uczestnikiem powstania. Udało mu się uciec z getta kanałami po upadku powstania, niestety wkrótce po tym został pojmany i zamordowany przez gestapo w maju 1943 roku.

Okres po wojnie

Od 1944 roku Centralny Komitet Żydów w Polsce tworzył domy dziecka dla osieroconych żydowskich dzieci. W 1945 stworzył taki dom w Otwocku i zatrudnił jako dyrektorkę Lubę Blum- Bielicką. Mieszkało tam około 130 dzieci. Dom zamknięto w 1949 roku. Powodem zamknięcia było połączenie z polskim odpowiednikiem.
W 1949 roku została dyrektorką Szkoły Pielęgniarskiej nr 3 w Warszawie. Dążyła do unowocześniania i podnoszenia poziomu nauczania i wychowania. Kładła wielki nacisk na szkolenie praktyczne.
Była członkiem Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Zawodowych, członkiem Komisji Pielęgniarstwa Społecznego, członkiem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego, Komisji Historycznej, członkiem Komitetu Redakcyjnego miesięcznika "Pielęgniarka Polska".
Po wyjeździe z Polski do Stanów Zjednoczonych podjęła pracę w New York Hospital.
Zmarła w 1973 .
Córka, dziś Aviva Blum, od 1950 r. mieszka w Izraelu. Syn Aleksander Blum mieszka w USA.

Odznaczenia

  • Odznaka "Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia"
  • Medal 10 lecia Polski Ludowej
  • Srebrny Krzyż Zasługi
  • Złota Odznaka m.st. Warszawy
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Medal im. Florence Nightingale 1965 r.

Zdjęcia

Blum-Bielicka
Z mężem

Blum-Bielicka
Wychowawczynie Domu Dziecka w Otwocku (Luba Blum druga od lewej) http://collections.yadvashem.org/photosarchive/en-us/90634.html

Blum-Bielicka

Blum-Bielicka
Grób Luby Blum-Bielickiej aleja główna cmentarza żydowskiego przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 12, rząd 4)


Piśmiennictwo

  1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Luba_Blum-Bielicka
  2. http://www.wmpp.org.pl/pl/galeria-medalistek/77-medalistki/159-luba-blum-bielicka
  3. http://www.wmpp.org.pl/pl/galeria-medalistek/93-medalistki/dokumenty-medalistek/306.html
  4. https://warszefroj.wordpress.com/2012/03/29/luba-blum-bielicka/
  5. http://www.art.srodmiescie.warszawa.pl/pomniki/wszystkie_obiekty/tablica_poswiecona_lubie,p1280812954
  6. https://pl.wikipedia.org/wiki/Abrasza_Blum
  7. http://www.herstorie.pl/kobiety/
  8. https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,22721047,marianska-1-kamienica-z-kwartalu-bialych-kolnierzykow.html