Tablica upamiętniająca pomoc żydowskim dzieciom

Żydowskie dzieci” class=
https://sprawiedliwi.org.pl/pl/historie-pomocy/historia-matyldy-getter
Dom Prowincjonalny, ul. Hoża 53
Tablica upamiętnia działania Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek dzięki którym w ponad 60 klasztorach i placówkach opiekuńczych kilkaset żydowskich dzieci z Getta Warszawskiego otrzymało schronienie, opiekę i wyżywienia oraz nowe dokumenty.
Działaniami tym kierowała Matka Przełożona Zgromadzenia, Matylda Getter (ur. 25 lutego 1870, zm. 8 sierpnia 1968).

Okres przed wojną

Siostra Matylda przez całe życie kierowała się radą swojego spowiednika, który powiedział „Pójdziesz do Rodziny Maryi, bo trzeba teraz ratować biedne dzieci i służyć krajowi”. Stało się to dla niej inspiracją do wstąpienia do zakonu, a także mottem jej późniejszej działalności.
W 1936 r. została wybrana przełożoną warszawskiej prowincji zgromadzenia.
Założyła ponad 20 placówek opiekuńczych i edukacyjnych w Polsce centralnej oraz we wschodniej części kraju.
Z ogromnym poświęceniem angażowała się w działalność oświatowo-wychowawczą.

Okres wojny

We wrześniu 1939 w domu prowincjalnym w Warszawie przy ul. Hożej 53, prowadzonym przez siostry franciszkanki, funkcjonował punkt sanitarny, w którym znalazło schronienie ok. 500 cywilów poszkodowanych w wyniku działań wojennych.
Przez całą okupację siostry prowadziły kuchnię, z której korzystało ok. 300 ubogich dziennie. Matylda Getter kierowała ze swojej siedziby akcją niesienia pomocy aresztowanym. Współpracowała z konspiracyjnymi komórkami więziennymi w wystawianiu nowych dokumentów dla osób ściganych przez Niemców.
W 1942 Matka Przełożona zadecydowała, że jej zgromadzenie przyjmie każde dziecko z getta.
Wykorzystywana była sieć sierocińców zgromadzenia, m.in. w Aninie, Białołęce, Chotomowie, Płudach i Warszawie, do ukrywania w nich żydowskich dzieci z warszawskiego getta.
Żydowskie dzieci nazywały siostrę Matyldę „mateczką” względnie „matusią”.
Z danych zgromadzenia wynika, że ponad 100 sióstr brało udział w ratowaniu dzieci żydowskich.
Dzięki takim działaniom siostrom franciszkankom ze wszystkich prowincji udało się ocalić kilkaset osób skazanych na zagładę.
Siostra Przełożona i 6 innych zakonnic zostało odznaczonych medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
W budynku przy ul. Hożej 53 podczas powstania warszawskiego znajdowała się siedziba komendanta AK ‘Obroża’ ppłk. Kazimierza Krzyżaka.
Prowadzony punkt sanitarny w 1944 przyjął formę szpitala powstańczego.

Okres po wojnie

Kadencja przełożonej Matyldy Getter zakończyła się w 1945 r. Zmarła 23 lata później. 
Matylda Getter została pochowana w grobowcu zgromadzenia sióstr zakonnych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Odznaczenia Matyldy Getter


Zdjęcia

Żydowskie dzieci” class=
https://www.niedziela.pl/artykul/139084/nd/Bo-Pan-Bog-powiedzial Matylda Getter – fotografia nagrobna

Żydowskie dzieci” class=
Dom Prowincjonalny Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi przy ul. Hożej 53

Żydowskie dzieci” class=
Podopieczni Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi

Żydowskie dzieci” class=
https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Gr%C3%B3b_Si%C3%B3str_Franciszkanek_Rodziny_Maryi,_Florentyna_Dymman,_Matylda_Getter_(gr%C3%B3b)_01.jpg
Grób Matyldy Getter w grobowcu Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera F/G-2-26)



Żydowskie dzieci” class=
„Okno życia” w Domu Prowincjonalnym Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi

Żydowskie dzieci” class=
https://warszawa.gosc.pl/doc/5419587.Anioly-z-Hozej
Odsłonięcie tablicy

Żydowskie dzieci” class=
https://dzieje.pl/aktualnosci/upamietniono-matke-matylde-getter-w-50-rocznice-jej-smierci
Odsłonięcie tablicy nagrobnej matki Matyldy Getter na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Piśmiennictwo

  1. https://dzieje.pl/aktualnosci/w-warszawie-oddano-hold-m-matyldzie-getter-zakonnicy-ratujacej-zydow
  2. https://pl.wikipedia.org/wiki/Matylda_Getter
  3. https://www.rp.pl/Historia/308089921-Te-zakonnice-uratowaly-setki-zydowskich-dzieci.html
  4. https://oko.press/miliony-ratowaly-morawiecki-cudownie-rozmnaza-polakow-ratujacych-zydow/
  5. https://sprawiedliwi.org.pl/pl/historie-pomocy/historia-matyldy-getter
  6. https://www.przewodnik-katolicki.pl/Archiwum/2017/Przewodnik-Katolicki-31-2017/Wiara-i-Kosciol/Kobiece-rzady-Matyldy-Getter