Plac im. mjr. Adama Lazarowicza
http://zielonagora.naszemiasto.pl/artykul/bialo-czerwone-barwy-na-placu-majora-adama-lazarowicza,2656222,gal,t,id,tm.html
Nadanie nazwy nastąpiło uchwałą Rady Miasta Zielona Góra 26 lutego 2013 r. podczas XLIII sesji.
Wystąpienie na sesji Rady Miasta Stanisława Iwana
https://archiwum.rzg.pl/radio-zielona-gora/wiadomosci/jest-plac-adama-lazarowicza/
Major Adam Lazarowicz, w czasie wojny był żołnierzem Armii Krajowej, a po jej zakończeniu zastępcą Prezesa IV Zarządu Głównego WiN ppłk. Łukasza Cieplińskiego oraz pełnomocnikiem WiN na ziemie zachodnie, więc i Zieloną Górę.
Plac otrzymał Jego imię w 2013 roku. Na placy znajduje się Pomnik Żołnierzy Wyklętych.
Adam Kalikst Łukasz Lazarowicz ps. „Klamra”, „Pomorski”, „Kleszcz”, „Zygmunt”, „Jadzik”, „Grot”, „Orczyk”, „Gwóźdź”, „Aleksander” (ur. 14 października 1902 w Berezowicy Małej, zm. 1 marca 1951 w Warszawie) – major piechoty Polskich Sił Zbrojnych, żołnierz SZP, ZWZ i AK oraz Zrzeszenia WiN, zastępca prezesa IV Zarządu Głównego Zrzeszenia WiN, działacz zbrojnego podziemia niepodległościowego. W 2013 awansowany pośmiertnie na stopień podpułkownika.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 zmobilizowany i wyznaczony na stanowisko ostatniego komendanta miasta Dębica. Po ewakuacji garnizonu przyłączył się do jednostek walczących w rejonie Rawy Ruskiej; dowodził kompanią.
W październiku 1939 wrócił do Gumnisk koło Dębicy, gdzie ponownie objął funkcję kierownika szkoły. Jednocześnie zaangażował się w działalność konspiracyjną w ramach Służby Zwycięstwu Polski, a następnie Związku Walki Zbrojnej. W 1940 został komendantem placówki, a następnie Obwodu Dębica ZWZ-AK; stał na jego czele aż do wiosny 1944. Jego największym sukcesem był współudział w rozpracowaniu niemieckiej broni rakietowej V-2 na poligonie doświadczalnym w rejonie miejscowości Blizna koło Dębicy.
Wiosną 1944 r. objął funkcję zastępcy inspektora Inspektoratu Rzeszów AK. W czasie akcji „Burza” dowodził 5 pułkiem strzelców konnych AK, liczącym ok. 1200 ludzi. Za pomoc wojskom sowieckim otrzymał Order Czerwonej Gwiazdy, ale go nie przyjął.
W lutym 1945 przybył do Rzeszowa, gdzie został kierownikiem Okręgu Rzeszowskiego WiN, a następnie Okręgu Wrocławskiego. W grudniu 1946 został mianowany zastępcą Prezesa IV Zarządu Głównego WiN ppłk. Łukasza Cieplińskiego ps. „Ostrowski”, „Bogdan”, „Ludwik”, „Pług”. 5 grudnia 1947 w Żninie został aresztowany przez UB. Po brutalnym śledztwie w październiku 1950 Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na 4-krotną karę śmierci i 33 lata pozbawienia wolności. 1 marca 1951 został zamordowany strzałem w tył głowy w więzieniu mokotowskim razem z sześcioma członkami Komendy IV Zarządu Głównego WiN, w tym Prezesem.
Jego grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie w Kwaterze „Na Łączce”, jak również na Cmentarzu Wojskowym w Dębicy.
W 1992 Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego w Warszawie wydał postanowienie unieważniające wyrok z 1951. W dniu 1 marca 2013 r. z okazji obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych Minister Obrony Narodowej Tomasz Siemoniak awansował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika.
Jego syn Zbigniew (ur. 27 kwietnia 1925) dowodził plutonem AK podczas akcji „Burza”. Z kolei syn Zbigniewa Lazarowicza, a wnuk Adama Lazarowicza, Romuald (ur. 11 sierpnia 1953) należał do najaktywniejszych działaczy Solidarności Walczącej. Obaj potomkowie mjr. „Klamry” zamieszkali we Wrocławiu. Córka Adama Lazarowicza, Danuta (po mężu Iwan) działała w Armii Krajowej.
Rodzina Adama Lazarowicza
Zbigniew Lazarowicz „Bratek”
Ryszard Lazarowicz „Rysio”
Romuald Lazarowicz
Przemysław Lazarowicz
Stanisław Iwan
Zdjęcia
Poniższe zdjęcia pochodzą z publikacji: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/romuald-lazarowicz-tesknota-za-nieznanym-dziadkiem/
Ppor. Adam Lazarowicz na ulicy Krakowa, 1934 r.
Sierpień 1944 r. Ks. Stanisław Bartosz „Mieczyk” udziela komunii św. podczas mszy polowej na leśnej polanie dla plutonu partyzanckiego z Gumnisk. Na pierwszym planie klęczy pchr. Zbigniew Lazarowicz „Bratek”. W tle widać sylwetkę mjr. Adama Lazarowicza „Klamry”.
Kpt./mjr Adam Lazarowicz, dowódca Komendy Obwodu ZWZ/AK Dębica „Klamra” z podkomendnymi (od lewej): NN, Zbigniew Lazarowicz, Stanisław Ślipko, Bronisław Pietrucha, Adam Lazarowicz, Adam Czerepak, Michał Jędrzejczyk, Mieczysław Kwiatkowski, Mieczysław Dwornik, Eugeniusz Kubijda, Henryk Kubijda, Tadeusz Lazarowicz, NN.
Plac im. mjr. Adama Lazarowicza z Pomnikiem Żołnierzy Wyklętych
http://zielonagora.eska.pl/poznaj-miasto/zielona-gora-plac-majora-lazarowicza-zdjecie-dnia/389136
- http://zielonagora.wyborcza.pl/zielonagora/1,35182,13478375,Honory_dla_majora_Lazarowicza__a_radny_SLD____Zasluzyl.html
- http://zielonagora.wyborcza.pl/zielonagora/1,35182,15545869,Zielona_Gora_klania_sie__wykletym_____Teraz_mamy_nawet.html
- http://bip.zielonagora.pl/system/obj/32110_prot_06052013.pdf - życiorys
- https://naszdziennik.pl/polska-kraj/70142,synu-pojde-na-hak.html
http://zielonagora.naszemiasto.pl/artykul/bialo-czerwone-barwy-na-placu-majora-adama-lazarowicza,2656222,gal,t,id,tm.html
Wystąpienie na sesji Rady Miasta Stanisława Iwana
https://archiwum.rzg.pl/radio-zielona-gora/wiadomosci/jest-plac-adama-lazarowicza/
Major Adam Lazarowicz, w czasie wojny był żołnierzem Armii Krajowej, a po jej zakończeniu zastępcą Prezesa IV Zarządu Głównego WiN ppłk. Łukasza Cieplińskiego oraz pełnomocnikiem WiN na ziemie zachodnie, więc i Zieloną Górę.
Plac otrzymał Jego imię w 2013 roku. Na placy znajduje się Pomnik Żołnierzy Wyklętych.
Adam Kalikst Łukasz Lazarowicz ps. „Klamra”, „Pomorski”, „Kleszcz”, „Zygmunt”, „Jadzik”, „Grot”, „Orczyk”, „Gwóźdź”, „Aleksander” (ur. 14 października 1902 w Berezowicy Małej, zm. 1 marca 1951 w Warszawie) – major piechoty Polskich Sił Zbrojnych, żołnierz SZP, ZWZ i AK oraz Zrzeszenia WiN, zastępca prezesa IV Zarządu Głównego Zrzeszenia WiN, działacz zbrojnego podziemia niepodległościowego. W 2013 awansowany pośmiertnie na stopień podpułkownika.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 zmobilizowany i wyznaczony na stanowisko ostatniego komendanta miasta Dębica. Po ewakuacji garnizonu przyłączył się do jednostek walczących w rejonie Rawy Ruskiej; dowodził kompanią.
W październiku 1939 wrócił do Gumnisk koło Dębicy, gdzie ponownie objął funkcję kierownika szkoły. Jednocześnie zaangażował się w działalność konspiracyjną w ramach Służby Zwycięstwu Polski, a następnie Związku Walki Zbrojnej. W 1940 został komendantem placówki, a następnie Obwodu Dębica ZWZ-AK; stał na jego czele aż do wiosny 1944. Jego największym sukcesem był współudział w rozpracowaniu niemieckiej broni rakietowej V-2 na poligonie doświadczalnym w rejonie miejscowości Blizna koło Dębicy.
Wiosną 1944 r. objął funkcję zastępcy inspektora Inspektoratu Rzeszów AK. W czasie akcji „Burza” dowodził 5 pułkiem strzelców konnych AK, liczącym ok. 1200 ludzi. Za pomoc wojskom sowieckim otrzymał Order Czerwonej Gwiazdy, ale go nie przyjął.
W lutym 1945 przybył do Rzeszowa, gdzie został kierownikiem Okręgu Rzeszowskiego WiN, a następnie Okręgu Wrocławskiego. W grudniu 1946 został mianowany zastępcą Prezesa IV Zarządu Głównego WiN ppłk. Łukasza Cieplińskiego ps. „Ostrowski”, „Bogdan”, „Ludwik”, „Pług”. 5 grudnia 1947 w Żninie został aresztowany przez UB. Po brutalnym śledztwie w październiku 1950 Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na 4-krotną karę śmierci i 33 lata pozbawienia wolności. 1 marca 1951 został zamordowany strzałem w tył głowy w więzieniu mokotowskim razem z sześcioma członkami Komendy IV Zarządu Głównego WiN, w tym Prezesem.
Jego grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie w Kwaterze „Na Łączce”, jak również na Cmentarzu Wojskowym w Dębicy.
W 1992 Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego w Warszawie wydał postanowienie unieważniające wyrok z 1951. W dniu 1 marca 2013 r. z okazji obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych Minister Obrony Narodowej Tomasz Siemoniak awansował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika.
Jego syn Zbigniew (ur. 27 kwietnia 1925) dowodził plutonem AK podczas akcji „Burza”. Z kolei syn Zbigniewa Lazarowicza, a wnuk Adama Lazarowicza, Romuald (ur. 11 sierpnia 1953) należał do najaktywniejszych działaczy Solidarności Walczącej. Obaj potomkowie mjr. „Klamry” zamieszkali we Wrocławiu. Córka Adama Lazarowicza, Danuta (po mężu Iwan) działała w Armii Krajowej.
Zbigniew Lazarowicz „Bratek”
Ryszard Lazarowicz „Rysio”
Romuald Lazarowicz
Przemysław Lazarowicz
Stanisław Iwan
Zdjęcia
Poniższe zdjęcia pochodzą z publikacji: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/romuald-lazarowicz-tesknota-za-nieznanym-dziadkiem/
Ppor. Adam Lazarowicz na ulicy Krakowa, 1934 r.
Sierpień 1944 r. Ks. Stanisław Bartosz „Mieczyk” udziela komunii św. podczas mszy polowej na leśnej polanie dla plutonu partyzanckiego z Gumnisk. Na pierwszym planie klęczy pchr. Zbigniew Lazarowicz „Bratek”. W tle widać sylwetkę mjr. Adama Lazarowicza „Klamry”.
Kpt./mjr Adam Lazarowicz, dowódca Komendy Obwodu ZWZ/AK Dębica „Klamra” z podkomendnymi (od lewej): NN, Zbigniew Lazarowicz, Stanisław Ślipko, Bronisław Pietrucha, Adam Lazarowicz, Adam Czerepak, Michał Jędrzejczyk, Mieczysław Kwiatkowski, Mieczysław Dwornik, Eugeniusz Kubijda, Henryk Kubijda, Tadeusz Lazarowicz, NN.
Plac im. mjr. Adama Lazarowicza z Pomnikiem Żołnierzy Wyklętych
http://zielonagora.eska.pl/poznaj-miasto/zielona-gora-plac-majora-lazarowicza-zdjecie-dnia/389136
- http://zielonagora.wyborcza.pl/zielonagora/1,35182,13478375,Honory_dla_majora_Lazarowicza__a_radny_SLD____Zasluzyl.html
- http://zielonagora.wyborcza.pl/zielonagora/1,35182,15545869,Zielona_Gora_klania_sie__wykletym_____Teraz_mamy_nawet.html
- http://bip.zielonagora.pl/system/obj/32110_prot_06052013.pdf - życiorys
- https://naszdziennik.pl/polska-kraj/70142,synu-pojde-na-hak.html