Muzeum Historyczne
lokalizacja: Legionowo, ul. A. Mickiewicza 23 (Szlak niebieski, punkt 3)
Początki miejskiej placówki muzealnej w Legionowie sięgają 10 listopada 2001 r., kiedy prezydent miasta uroczyście otworzył Zbiory Historyczne Miasta Legionowa. Placówka zajęła część zabytkowej willi przy ul. Adama Mickiewicza 23. Zbiory muzealiów rosły tak, że 28 czerwca 2006 r. Rada Miasta Legionowo uchwałą nr XLVII/609/2006, utworzyła Muzeum Historyczne w Legio-nowie jako samorządową instytucję kultury. Celem Muzeum jest kolekcjonowanie i prezentacja zabytków związanych z historią miasta, powiatu legionowskiego i regionu. Zwłaszcza ekspozycja artefaktów, dokumentów historycznych i pamiątek stanowi mocne fundamenty do budowania tożsamości lokalnej mieszkańców Legionowa. W budynku muzealnym działa również punkt konsultacyjny wraz z pracownią, w którym uczniowie, studenci i pracownicy naukowi mogą uzyskać materiały źródłowe i informacje niezbędne do opracowań z zakresu historii Legionowa i powiatu legionowskiego.
Główna siedziba muzeum – willa przy ul. Mickiewicza 23 stanowi jeden z najciekawszych przykładów architektury w stylu dworkowym w Legionowie. Od 2001 r. mieści się w niej placówka muzealna. Przedwojenni właściciele parceli zamówili projekt budynku, który byłby odpowiedzią na poszukiwania stylu narodowego w architekturze. Na fali dumy z odzyskania niepodległości architekci lat 20. z chęcią podkreślali cechy polskie. Wzorce czerpali z klasycyzmu oraz architektury dworu szlacheckiego. Przy ul. Mickiewicza powstała więc reprezentacyjna willa, łącząca oba te style. Uwagę do dziś zwracają: kolumnowy ganek wejściowy, łamany dach polski i narożne boniowanie.
Około 1931 r. w budynku umieszczono siedzibę Urzędu Gminy Legionowo. Z czasem do drewniaka obok Urzędu Gminy przeniesiono także posterunek Policji Państwowej. W 1938 r. Urząd Gminy przeniesiono do nowszej i obszerniejszej kamienicy wybudowanej u zbiegu ulic Batorego i Kazimierza Wielkiego.
Tuż przed wybuchem II wojny, w willi przy ul. Mickiewicza, dr Tadeusz Frydrychowicz utworzył szpital gminny. Odegrał on istotną rolę zarówno we wrześniu 1939 r., jak i po wybuchu Powstania Warszawskiego w sierpniu 1944 r., kiedy opatrywano tu rannych żołnierzy z terenu Legionowa.
Po II wojnie światowej w budynku utworzono Szpital Rejonowy. Przez kilkadziesiąt lat, aż do początku lat 90. funkcjonowała tu Izba Porodowa, w której przyszło na świat wielu mieszkańców naszego miasta. Obecnie willa przy ul. Mickiewicza 23 jest siedzibą Muzeum Historycznego w Legionowie oraz Towarzystwa Przyjaciół Legionowa. Spotyka się tu także kolegium redakcyjne „Rocznika Legionowskiego”. W 2001 r. willa została wpisana do rejestru zabytków. Gruntowny remont przeprowadzony w 2011 r. przywrócił jej dawny blask. Od 7 października 2012 r. w willi prezentowana jest stała wystawa muzealna pt.:„W krainie lodu i książek – rzecz o Alinie i Czesławie Centkiewiczach”. W latach 2010–2012 zbudowany został z wykorzystaniem funduszy unijnych nowoczesny pawilon wystawienniczy z zapleczem techniczno-magazynowym. Mieszczą się w nim dwie wystawy stałe: „Dzieje Legionowa 1877 - 1990” i „De profundis... Archeologia ziem powiatu legionowskiego” W pawilonie znajduje się też duża sala wykładowa, która jest wykorzystywana do różnego rodzaju przedsięwzięć organizowanych przez Muzeum.