Cmentarz parafialny w Legionowie
lokalizacja: Legionowo, Al. Legionów. (Szlak niebieski, punkt 8)
Pytania testowe
Cmentarz w Legionowie został utworzony w 1934 roku w centrum osady parcelacyjnej Jabłonna Legionowa III, czyli na tzw. III Parceli. Powstał na wyniosłej, piaszczystej wydmie, której wierzchołek zajmuje najstarsza część nekropolii. Na cmentarzu znajdują się groby wielu osób zasłużonych dla miasta: wojskowych, nauczycieli i dyrektorów szkół, polityków, lekarzy, działaczy społecznych i sportowych, kapłanów i sióstr zakonnych. Do miejsc najbardziej związanych z walką o wolność Polski niewątpliwie należą:
Kwatera wojenna 1939–1945
Kwatera wojenna grupuje mogiły żołnierzy Wojska Polskiego poległych i zmarłych na skutek odniesionych ran w szpitalach wojennych 1939 roku oraz żołnierzy AK z okresu 1939–1945. Do kwatery przeniesiono również szczątki ofiar zebrane z wielu mogił na terenie Legionowa i okolic, zamordowanych przez okupanta niemieckiego. Pomnik odsłonięto w latach 50.
Kwatery poległych na miejscowym cmentarzu istniały już w okresie okupacji niemieckiej. Wtedy też stały się miejscem obchodów ważniejszych świąt państwowych. Groby dekorowali harcerze i harcerki Szarych Szeregów.
Działacze PCK grzebali tu żołnierzy poległych podczas kampanii wrześniowej. Kilkadziesiąt grobów ustawiono w dwóch rzędach. Na nich drewniane krzyże pomalowane na biało. Na większości napisy „Żołnierz nieznany” W czasie pospiesznej ekshumacji i grzebania ciał często nie było możliwości określenia tożsamości poległych, stąd tyle bezimiennych mogił.
Między nimi nieistniejący już wysoki krzyż jakby obejmujący poległych wspólnym ramieniem. Obecnie miejsce krzyża zastępuje obelisk zwieńczony krzyżem.
W kwaterze wojennej, po prawej stronie obelisku, znajduje się tablica poświęcona żołnierzom Armii Krajowej i osobom cywilnym rozstrzelanym przez Niemców podczas Powstania Warszawskiego w Legionowie i najbliższych okolicach.
W roku 2004, staraniem władz samorządowych dokonano renowacji obelisku, zaś w 2012 r. odnowiono nagrobki i zrekultywowano zieleń.
Pomnik „Polegli za Ojczyznę i swoje miasto”
Symboliczna kwatera żołnierzy legionowskiego pułku I Rejonu „Marianowo–Brzozów” VII Obwodu „Obroża” Okręgu War-szawskiego Armii Krajowej, deportowanych przez wojska sowieckie w 1944 i zamęczonych w łagrze Borowicze Nr 270 NKWD w 1945 r. Powstała dla uczczenia pamięci: Kazimierza Gawlińskiego ps. „Kazik”, Ryszarda Góreckiego ps. „Ryś”, Ryszarda Moniewskiego ps. „Bortnowski” oraz Edwarda Witeckiego ps. „Waligórski”. Wszyscy czterej byli żołnierzami w walce konspiracyjnej oraz otwartej walce powstańczej.
Pomnik został odsłonięty i poświęcony 19 października 2000 roku w obecności ostatniego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie, Ryszarda Kaczorowskiego oraz duszpasterza diecezji Warszawsko-Praskiej księdza biskupa Kazimierza Romaniuka. W uroczystości udział wzięli: przedstawiciele zarządu Okręgu Warszawa – Powiat i zarząd Koła Nr 1 w Legionowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, kombatanci AK, władze samorządowe powiatu legionowskiego, miasta Legionowa i okolicznych gmin, licznie przybyli harcerze legionowskiego hufca, przedstawiciele or ganizacji społecznych i mieszkańcy miasta.
Inicjatorem pomnika był ppłk E. Dietrich ps. „Ralf”. Autorem projektu architektoniczno-plastycznego był arch. Zbigniew Wilma, hasła przewodniego „Oddali życie na nieludzkiej ziemi za Ojczyznę i swoje miasto” dr inż. Andrzej Paszkowski. Fundatorami – Urząd Miasta Legionowa oraz Koło Nr 1 ŚZŻAK w Legionowie.
Grób rodziny Skonieckich
Jan i Władysława Skonieccy byli działaczami PPR i członkami Armii Ludowej. Wykorzystywali swój dom na magazyn broni i sprzętu radiowego oraz tajną drukarnię. 12 stycznia 1944 r., w czasie walk z żandarmerią niemiecką zginęli oni, ich syn Jerzy oraz 13-letni łącznik Władysław Nalazek. Dom w czasie walki spalono. W czasie walk powstańczych 21 sierpnia 1944 r. zginęła, podczas przekraczania linii frontu, także ich córka Anna Barbara ps. „Hanka”.
Nagrobek w stylu monumentalnego socrealizmu został wzniesiony w latach 50. przez ówczesne władze.
Kwatery poległych na miejscowym cmentarzu istniały już w okresie okupacji niemieckiej. Wtedy też stały się miejscem obchodów ważniejszych świąt państwowych. Groby dekorowali harcerze i harcerki Szarych Szeregów.
Działacze PCK grzebali tu żołnierzy poległych podczas kampanii wrześniowej. Kilkadziesiąt grobów ustawiono w dwóch rzędach. Na nich drewniane krzyże pomalowane na biało. Na większości napisy „Żołnierz nieznany” W czasie pospiesznej ekshumacji i grzebania ciał często nie było możliwości określenia tożsamości poległych, stąd tyle bezimiennych mogił.
Między nimi nieistniejący już wysoki krzyż jakby obejmujący poległych wspólnym ramieniem. Obecnie miejsce krzyża zastępuje obelisk zwieńczony krzyżem.
W kwaterze wojennej, po prawej stronie obelisku, znajduje się tablica poświęcona żołnierzom Armii Krajowej i osobom cywilnym rozstrzelanym przez Niemców podczas Powstania Warszawskiego w Legionowie i najbliższych okolicach.
W roku 2004, staraniem władz samorządowych dokonano renowacji obelisku, zaś w 2012 r. odnowiono nagrobki i zrekultywowano zieleń.
Pomnik został odsłonięty i poświęcony 19 października 2000 roku w obecności ostatniego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie, Ryszarda Kaczorowskiego oraz duszpasterza diecezji Warszawsko-Praskiej księdza biskupa Kazimierza Romaniuka. W uroczystości udział wzięli: przedstawiciele zarządu Okręgu Warszawa – Powiat i zarząd Koła Nr 1 w Legionowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, kombatanci AK, władze samorządowe powiatu legionowskiego, miasta Legionowa i okolicznych gmin, licznie przybyli harcerze legionowskiego hufca, przedstawiciele or ganizacji społecznych i mieszkańcy miasta.
Inicjatorem pomnika był ppłk E. Dietrich ps. „Ralf”. Autorem projektu architektoniczno-plastycznego był arch. Zbigniew Wilma, hasła przewodniego „Oddali życie na nieludzkiej ziemi za Ojczyznę i swoje miasto” dr inż. Andrzej Paszkowski. Fundatorami – Urząd Miasta Legionowa oraz Koło Nr 1 ŚZŻAK w Legionowie.
Nagrobek w stylu monumentalnego socrealizmu został wzniesiony w latach 50. przez ówczesne władze.