Bolesław Srocki

Srocki
Tablica upamiętniająca Bolesława Srockiego na elewacji domu przy ul. Sikorskiego 9, gdzie spędził ostatnie lata swojego życia
Odsłonięta 21 października 2017


Bolesław Maciej Srocki urodził się 24 marca 1893 roku w folwarku Otalążka, pow. Grójec i był synem Władysława (dzierżawca folwarku) i Stefanii z domu Giersz (księgowa).
Polski polityk, działacz społeczny, poseł na Sejm II kadencji w II Rzeczypospolitej.
Udział w konspiracji 1939-1944: Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział VI BiP (Biuro Informacji i Propagandy).

Okres przed wojną

Uczył się od września 1909 roku w Szkole Realnej Witolda Wróblewskiego w Warszawie i w czerwcu 1914 roku otrzymał tam świadectwo dojrzałości.
Podczas I wojny światowej pracował w Warszawie jako nauczyciel, a w latach 1917–1919 był „pomocniczą siłą naukową” w Biurze Pracy Społecznej.
W połowie 1920 w krytycznym momencie wojny polsko–radzieckiej wraz z Lechnickim i Szwedowskim wchodził w skład ekspozytury KC Zetu na teren ewentualnej okupacji. Studiował na Wydziale Filozoficznym UW od listopada 1922 do stycznia 1924.
Wybrany został w styczniu 1923 do KC Związku Patriotycznego i objął redakcję pisma „Sprawy Polskie” oraz kierownictwo referatu młodzieży akademickiej (czyli funkcję łącznika do KC Zetu). Działał w nowo utworzonym Związku Naprawy Rzeczypospolitej od 1926 i w 1928 z jego ramienia został wybrany posłem do Sejmu RP.
Dokooptowany został w 1929 do ZG Związku Seniorów Organizacji Młodzieży Narodowej (OMN) i Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej (ZPMD) Szkół Wyższych RP i pozostawał do wybuchu wojny w składzie ZG (był także łącznikiem do ZPMD Szkół Wyższych RP).
W 1938 objął stanowisko redaktora naczelnego w powołanym nowym piśmie „Naród i Państwo” w miejsce organu Związku Patriotycznego „Przełom”. Był równocześnie od 1938 zastępcą sekretarza generalnego Instytutu Badań Spraw Narodowościowych.

Okres wojny

Podczas kampanii wrześniowej 1939 r. i obrony Warszawy pracował jako referent aprowizacyjny Zarządu Miejskiego m. st. Warszawy. W czasie okupacji niemieckiej pozostawał początkowo bez stałej pracy. Od lipca do października 1941 roku i ponownie od maja do października 1942 kierował nadzorem w administracji sadu w majątku Skorczyce na Lubelszczyźnie.
Od stycznia 1942 roku do wybuchu Powstania Warszawskiego był delegatem aprowizacyjnym Zarządu Miejskiego m. st. Warszawy.
Od marcu 1940 do jesieni tego roku był redaktorem naczelnym konspiracyjnych „Wiadomości Polskich”, centralnego organu politycznego Komendy Głównej (KG) ZWZ.
Był współpracownikiem Wydziału Informacji Biura Informacji i Propagandy KG AK (BIP KG AK).
Był także ideowym przywódcą Petu, konspiracyjnej organizacji młodzieżowej o charakterze samokształceniowo-wychowawczym.
Przy jego udziale jesienią 1942 wychowankowie "Petu" (m.in. Andrzej Romocki "Morro", Stanisław Huskowski "Ali", Jerzy Zborowski "Jeremi", Bronisław Pietraszewicz "Lot", Andrzej Łukoski "Blondyn") przeszli do nowo utworzonych Grup Szturmowych Szarych Szeregów,
Brał udział w szkoleniu ideowym żołnierzy harcerskiego baonu Kierownictwa Dywersji AK «Parasol», dokąd trafiła większość jego wychowanków z konspiracyjnego «Petu». Był członkiem Rady Wychowawczej przy Kwaterze Głównej Szarych Szeregów, powołanej w marcu 1944.
W czasie Powstania Warszawskiego 1944 r. był zastępcą redaktora naczelnego centralnego organu prasowego AK „Biuletynu Informacyjnego”; odpowiadał za stronę polityczną pisma i uczestniczył wraz z Kamińskim w codziennych odprawach u szefa BIP KG AK płk. Jana Rzepeckiego.
Po kapitulacji oddziałów powstańczych wydostał się z Warszawy wraz z ludnością cywilną do Milanówka, a następnie dotarł do Krakowa, gdzie kontynuował działalność konspiracyjną w ramach Wydz. Informacji BIP KG AK do rozwiązania tej organizacji w styczniu 1945.

Okres po wojnie

Od kwietnia 1945 był krótko referentem Wydziału Planowania Zarządu Miejskiego m. st. Warszawy. W czerwcu tego roku przeszedł do pracy w Instytucie Bałtyckim, mieszczącym się początkowo w Toruniu i Bydgoszczy; kierował jego Wydziałem Pomorzoznawczym.
W listopadzie 1945 został wybrany na wiceprezesa Towarzystwa Przyjaciół Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i Młodzieży Akademickiej w Toruniu, w latach 1945–48 wchodził w skład Rady Naukowej dla Ziem Odzyskanych.
Brał udział w zjazdach niemcoznawczych, wieczorach dyskusyjnych na tematy polsko-niemieckie i wygłaszał na nich referaty,
W lipcu 1948 został sekretarzem generalnym biura Instytutu Bałtyckiego. Nakładem tego Instytutu ukazały się trzy jego książki: Główne liczby nowej Polski (1945), Nowa Polska i nowe Niemcy (1946), Szkice i studia (1947).
Był w latach 1949–50 doradcą i opiekunem Młodzieżowego Klubu Turystycznego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego «Watra». Po rozwiązaniu Instytutu Bałtyckiego (1950) był pracownikiem naukowym Morskiego Instytutu Technicznego, potem współpracował z Instytutem Zachodnim w Poznaniu.
Zmarł na raka 12 marca 1954 w szpitalu w Gdańsku.
Na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie znajduje się jego symboliczny grób.

Odznaczenia

Żadnego z tych odznaczeń nie odebrał, uważając te sprawy za nieistotne.

Zdjęcia

Srocki

Srocki
Bolesław Srocki podczas okupacji
http://srocki.org.pl/?p=57

Srocki
Ślub Anny i Tadeusza Huskowskich
od lewej: Bolesław Srocki, Elżbieta Jaskólska, Anna Huskowska (zmarła 30 sierpnia 2018 roku), a target="_blank" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Tadeusz_Huskowski ">Tadeusz Huskowski, Jadwiga Mierzejewska, N.N. - ok 1950
http://srocki.org.pl/?p=57

Srocki
Legitymacja pracownicza
https://historia.trojmiasto.pl/Sopot-uhonoruje-mentora-mlodych-AK-owcow-n117627.html

Srocki
?

Srocki
Grób Bolesława Srockiego na cmentarzu katolickim w Sopocie
lokalizacja F2 - E - 4

Srocki
Symboliczny grób na Powązkach
https://klubjagiellonski.pl/2017/07/31/za-malo-sie-mowi-o-tym-czlowieku-boleslaw-srocki-zapomniany-wychowawca-polski-podziemnej/

Film

Film



Srocki
Książka „W kręgu Bolesława Srockiego. Ludzie "Petu". Relacje-wspomnienia-polemiki”, autorstwa Waldemara Stopczyńskiego, wydana przez Muzeum II Wojny Światowej

Piśmiennictwo

  1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Boles%C5%82aw_Srocki
  2. https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/boleslaw-maciej-srocki
  3. http://srocki.org.pl/?p=57
  4. https://historia.trojmiasto.pl/Sopot-uhonoruje-mentora-mlodych-AK-owcow-n117627.html#

Stowarzyszenie im. Bolesława Srockiego

Stowarzyszenie powstało we wrześniu 2014 roku – 60 lat po śmierci swego patrona.
Adres: 80-180 Gdańsk, ul. Legendy 36.
Prezesem Stowarzyszenia jest Waldemar Stopczyński.
Celem Stowarzyszenia jest prowadzenie działalności społecznie użytecznej w zakresie upamiętniania, propagowania i kontynuowania inicjatyw związanych z działalnością Związku Młodzieży Polskiej Zet ze szczególnym uwzględnieniem osoby Bolesława Srockiego jako publicysty, tłumacza, działacza społecznego, politycznego oraz wychowawcy młodzieży z kręgu mokotowskiego i żoliborskiego Petu, która tworzyć będzie kadrę dowódczą batalionów Zośka i Parasol.
Stowarzyszenie realizuje cele poprzez:
  1. Starania o wkomponowanie w przestrzeń publiczną elementów upamiętniających działalność Bolesława Srockiego, jego wychowanków oraz innych działaczy Związku Młodzieży Polskiej Zet.
  2. Organizowanie wykładów, debat, działań w przestrzeni internetowej, szkoleń, konferencji, konkursów, wystaw, warsztatów, happeningów.
  3. Wydawanie książek, czasopism i innych materiałów mających na celu krzewienie wiedzy o osobie i działalności Bolesława Srockiego, wywodzących się z jego kręgu żołnierzach batalionów Zośka i Parasol oraz innych działaczach Związku Młodzieży Polskiej Zet.
  4. Produkcję i dystrybucję filmów, tworzenie stron internetowych.
  5. Tworzenie archiwum (zbieranie archiwaliów, nagrywanie notacji).
  6. Prowadzenie działalności charytatywnej, w tym w szczególności na rzecz potrzebujących pomocy osób związanych z kręgiem zetowców, ze szczególnym uwzględnieniem żyjących kombatantów z batalionów Zośka i Parasol.
  7. Działania na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami w duchu hasła Wolni z wolnymi, równi z równymi.
  8. Działania służące upowszechnianiu i ochronie wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także wspomagające rozwój demokracji.
  9. Pielęgnowanie tradycji narodowej oraz rozwój świadomości obywatelskiej i kulturowej;
  10. Działalność w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji.
  11. Współdziałanie z administracją rządową, samorządami i organizacjami zawodowymi oraz z władzami, instytucjami, organizacjami społecznymi, izbami i stowarzyszeniami naukowymi, gospodarczymi, edukacyjnymi i oświatowymi.
  12. Wszechstronne działania edukacyjno-wychowawcze. Zwiększenie dostępu do przestrzeni publicznej osobom niepełnosprawnym, w tym dostosowanie metod przekazu do możliwości osób niepełnosprawnych.
  13. Działalność w zakresie porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz przeciwdziałania patologiom społecznym.
  14. Promocję i organizację wolontariatu.
Źródło: http://srocki.org.pl/

•  Turystyczny Przewodnik Edukacyjny "Armia Krajowa w Sopocie"