Polskie Państwo Podziemne to tajne struktury państwa polskiego, funkcjonujące w czasie II wojny światowej, jego początkiem było utworzenie 27 września 1939 roku Służby Zwycięstwu Polski.
Od grudnia 1940 roku zaczęto tworzenie Delegatury Rządu na Kraj - była to podziemna organizacja obejmująca swym działaniem wszystkie ziemie polskie i posiadająca z czasem wszystkie struktury władz Polski przedwojennej.
Rada Jedności Narodowej, będąca reprezentacją polityczną Polskiego Państwa Podziemnego, odbyła ostatnie posiedzenie w Krakowie 27 czerwca 1945 roku.
Armia Krajowa to zakonspirowane siły zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego w latach II wojny światowej, działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, okupowanej przez Niemcy i ZSRR. Siły Zbrojne w Kraju były integralną częścią Polskich Sił Zbrojnych, podporządkowaną Naczelnemu Wodzowi.
Armia Krajowa powstała 14 lutego 1942 w wyniku przemianowania Związku Walki Zbrojnej rozkazem Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych, gen. Władysława Sikorskiego.
W momencie maksymalnej zdolności bojowej (lato 1944) siły Armii Krajowej liczyły ok. 380 tysięcy żołnierzy, w tym 10,8 tys. oficerów.
Kadrę oficerską sprzed wojny uzupełniano absolwentami tajnych kursów oraz cichociemnymi przerzucanymi do kraju drogą powietrzną.
AK została rozwiązana 19 stycznia 1945 przez ostatniego komendanta AK gen. Leopolda Okulickiego ps. „Niedźwiadek”.

Na początku 1944 Komendzie Głównej AK podlegały 4 obszary: (białostocki, lwowski, zachodni i warszawski) i 8 samodzielnych okręgów (Warszawa-Miasto, Kielce, Łódź, Kraków, Śląsk, Lublin, Wilno i Wołyń).
Okręgi (odpowiednik województw) dzieliły się na obwody – na początku 1944 było ich 280.
Organem dowodzenia Armii Krajowej była Komenda Główna, która składała się z siedmiu oddziałów.
Jako odrębną jednostkę Komendy Głównej utworzono w styczniu 1943 Kedyw, przeprowadzający akcje dywersyjne i specjalne.

Z planowanym powstaniem powszechnym wiązał się Plan Odtwarzania Sił Zbrojnych (OSZ) polegający na odtwarzaniu struktur Wojska Polskiego sprzed 1939.
W ramach Planu OSZ w Obszarach i Okręgach AK na terenie bazy powstańczej planowano odtworzyć 16 dywizji piechoty, 3 brygady kawalerii oraz 1 brygadę pancerno-motorową.
W ramach Planu OSZ w Okręgu Wilno w kwietniu 1944, na podstawie rozkazu organizacyjnego Komendy Okręgu, na bazie inspektoratów utworzono sztaby 3 zgrupowań partyzanckich, w skład których wchodziło w sumie 15 brygad.

Podczas okupacji w Armii Krajowej zaprojektowano i produkowano m.in.:

• pistolet maszynowy Sten, wzorowany na konstrukcji brytyjskiej
• pistolet maszynowy Błyskawica, ulepszona wersja Stena – wyprodukowano około 700 sztuk
• miotacz ognia wzór K
• ręczny granat zaczepny Sidolówka (używano także nazwy R-42) - wyprodukowano około 350 tys. sztuk
• ręczny granat zaczepny Filipinka (używano także nazw: ET-40, Perełka, Wańka) – wyprodukowano około 240 tys. sztuk

W latach 1941-44 przerzucono do kraju samolotami z Anglii, a później z Włoch 316 cichociemnych.
Spośród zrzuconych cichociemnych zginęło 112, w tym 84 w walce lub zamordowanych przez Gestapo.
W Powstaniu Warszawskim brało udział 91 cichociemnych, z których 18 zginęło w walce.

Kobiety stanowiły około 10 procent stanów osobowych Armii Krajowej.
Nadanie kobietom-żołnierzom stopni wojskowych nastąpiło 23 września 1944. Straty wśród kobiet żołnierzy AK szacowane są na blisko 5 tysięcy.

Armia Krajowa prowadziła szeroko zakrojone akcje sabotażowo-dywersyjne obejmujące wszelkie działania skierowane przeciwko okupantom, które nie były bezpośrednio związane z przygotowaniami do powstania.
Dla AK dywersja i sabotaż stanowiły element tzw. walki bieżącej.
Prowadzone były też akcje mające na celu likwidację konfidentów i zdrajców, zgodnie z wyrokami wydanymi przez sądy podziemne.

Polska samoobrona na Wołyniu miała zapewnić obronę przed masowymi mordami Polaków przez ukraińskich nacjonalistów.
Samoobrona była realizowana przez zgrupowania polskiej ludności cywilnej i oddziały Armii Krajowej (ataki wyprzedzające, szkolenia, przychodzenie z odsieczą).
Na Wołyniu powstało ponad 100 ośrodków samoobrony.

Akcja Burza to operacja wojskowa przeprowadzona przez oddziały Armii Krajowej przeciwko wojskom niemieckim w końcowej fazie okupacji niemieckiej, bezpośrednio przed wkroczeniem Armii Czerwonej, prowadzona w granicach II Rzeczypospolitej.
Akcja Burza trwała od 4 stycznia 1944, kiedy Armia Czerwona przekroczyła na Wołyniu granicę polsko-sowiecką z 1939, do stycznia 1945.
Mimo lokalnych osiągnięć militarnych, „Burza” w sensie politycznym zakończyła się niepowodzeniem, respektowanie praw suwerennych władz polskich nie leżało w planach Stalina i państw zachodnich.

Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 r. i trwało sześćdziesiąt trzy dni.
W trakcie dwumiesięcznych walk straty wojsk polskich podczas Powstania Warszawskiego wyniosły ok. 16 tysięcy. zabitych i zaginionych, 20 tys. rannych i 15 tys. wziętych do niewoli.
W wyniku nalotów, ostrzału artyleryjskiego, ciężkich warunków bytowych oraz masakr urządzanych przez oddziały niemieckie zginęło co najmniej 150 tysięcy cywilnych mieszkańców stolicy.
Poza Polakami najwięcej walczących w Powstaniu Warszawskim po polskiej stronie osób było narodowości żydowskiej, mogło ich być nawet 2 tysiące. – żołnierzy rozdrobnionych w oddziałach AK, AL, PAL. Drugi w kolejności pod względem ilości walczących w Powstaniu Warszawskim naród to Rosjanie – informacje o rosyjskich powstańcach Warszawy są niestety zapominane.
W Powstaniu Warszawskim walczył 535. pluton "Słowaków" – w ramach 1. kompanii batalionu „Tur” Zgrupowania „Kryska”, dowodzony przez podporucznika Mirosława Iringha "Stanko".

Gen. Stefan Rowecki „Grot”


Gen. Tadeusz Komorowski „Bór”


Gen. Leopold Okulicki „Niedźwiadek”


Gen. Tadeusz Pełczyński „Grzegorz”


Gen. August Emil Fieldorf „Nil”


Gen. Maria Wittek „Mira”


Gen. Elżbieta Zawacka „Zo”


Gen. Jan Wojciech Kiwerski


Płk Jan Rzepecki „Prezes”


Płk Henryk Leliwa-Roycewicz


Płk Mieczysław Niedzielski


Płk Antoni Żurowski


Płk Łukasz Konrad Ciepliński


Stanisław Broniewski „Orsza”


Płk Aleksander Krzyżanowski „Wilk”


Płk Witold Pilecki „Witold”


Aleksander Kamiński „Kamyk”


Kpt. Jan Piwnik „Ponury”


Ppłk Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”


Ppłk. Maciej Kalenkiewicz „Kotwicz”


Ppor. Tadeusz Zawadzki „Zośka”


Kpt. Andrzej Romocki „Morro”


Krzysztof Kamil Baczyński „Krzyś”


Tadeusz Gajcy „Topór”


Stanisław Likiernik „Stach”

Zamieszczono biogramy 25 zołnierzy podanych w https://histmag.org/Bohaterowie-Armii-Krajowej-20-oficerow-i-zolnierzy-AK-ktorych-warto-znac-galeria-14779/3 oraz 5 o podanych źródłach.

Żołnierze Wyklęci to polskie powojenne podziemie niepodległościowe i antykomunistyczne – antykomunistyczny, niepodległościowy ruch partyzancki, stawiający opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej ZSRR, toczący walkę ze służbami bezpieczeństwa ZSRR i podporządkowanymi im służbami w Polsce.
Inne określenia Żołnierzy Wyklętych to „Żołnierze Drugiej Konspiracji”, „Żołnierze Niezłomni” oraz „Antykomunistyczni Powstańcy”. W większości byli to żołnierze Armii Krajowej, którzy nie złożyli broni.
Od 2011 r. dzień 1 marca został uznany jako Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych - antykomunistyczny ruch partyzancki, stawiający opór sowietyzacji Polski i podporządkowania jej ZSRR, toczący walkę ze służbami bezpieczeństwa.
W tym dniu w 1951 r. w więzieniu mokotowskim został wykonany wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, m.in. został stracony żołnierz AK płk Łukasz Konrad Ciepliński.
Ostatnim Żołnierzem Wyklętym był sierż. Józef Franczak ps. „Lalek” zastrzelony 21 października 1963 r.

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej (ŚZŻAK) to organizacja zawiązana w dn. 14-15 marca 1990 r., przez byłych żołnierzy Armii Krajowej.
Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej zrzesza byłych żołnierzy Armii Krajowej i innych organizacji zbrojnych podporządkowanych w czasie II wojny światowej legalnemu Rządowi RP na emigracji, które walczyły o odzyskanie niepodległości Polski. Grupuje również członków organizacji, które kontynuowały tę walkę po rozwiązaniu AK.
Do Związku mogą należeć również osoby nie będące kombatantami, członkowie rodzin weteranów walki o niepodległość, osoby uznające wartości Polskiego Państwa Podziemnego utożsamiający się z jego etosem i przesłaniem ideowym, a także działacze opozycji antykomunistycznej z lat 1956-1989.
Na początku lat 90. XX w., po zorganizowaniu środowisk, kół i okręgów Związek liczył ponad 80 tys. członków, w 2008 – ok. 35 tys., w 2010 – ok. 12 tys., a w 2018 - około 10 tys.
Najwyższą władzą Związku jest Zjazd Delegatów. W okresach międzyzjazdowych władzę sprawują Zarząd Główny oraz Główna Komisja Rewizyjna i Główny Sąd Koleżeński. Członkowie tych ciał są wybierani przez kolejny Zjazd Delegatów na okres trzyletni.
Działalnością Związku kieruje Prezes Zarządu Głównego oraz 13-osobowe Prezydium Zarządu Głównego. Raz na trzy miesiące zbiera się Zarząd Główny, którego członkami, prócz wyżej wymienionych, są prezesi istniejących Okręgów Związku.
Prezesi Zarządu Głównego ŚZŻAK:

1. Wojciech Stanisław Borzobohaty, ps. "Jelita", "Stanisław", "Wojan" – w latach 1989–1991
2. Aleksander Tyszkiewicz, ps. "Góral" – w latach 1991–1995
3. Stanisław Karolkiewicz, ps. "Szczęsny", "Rylski", "Christowski" – w latach 1995–2005
4. Czesław Justyn Cywiński, ps. "Skowronek" – w latach 2005–2010, zginął w katastrofie lotniczej w Smoleńsku
5. Stanisław Oleksiak, ps. "Kozic" – w latach 2010–2013
6. Leszek Żukowski, ps. "Antek" – od 2013

ŚZŻAK składa się z 30 Okręgów Krajowych oraz 5 Okręgów "Bez ziemi".
ŚZŻAK posiada swój portal internetowy dostępny pod adresem: https://armiakrajowa.org.pl/