Czesław Kleban

Kleban
Czesław Kleban urodził się 12 maja 1920 roku w Brodach Małych w powiecie zamojskim.

Okres przed wojną

Do szkoły średniej uczęszczał w Zamościu i Chełmnie, gdzie w 1939 roku ukończył II klasę Liceum Pedagogicznego.

Okres wojny

Podjął pracę w fabryce kalafonii i terpentyny „Alwa” Szczebrzeszyn, w której był zatrudniony do lipca 1944 roku.
W kwietniu 1942 r. rozpoczął działalność konspiracyjną pod pseudonimem "Stykała" w siatce wywiadu podległej oficerowi wywiadu OP 9 ppor. „Sasowi" (Marian Krzewski). W marcu 1943 r. został żołnierzem plutonu dywersji plut. „Wita" (Michał Wysocki), kompanii „Podkowy". W jej składzie wziął udział w akcji odwetowej na wieś Siedliska z osadnikami niemieckimi. Brał także udział w likwidacji samochodu z szefem komisji wysiedleńczej w Zamościu.
W zimie 1943-44 ukończył kurs Szkoły Podchorążych Rezerwy przy OP 9 w osadzie Maziarze w Puszczy Solskiej, w stopniu kaprala podchorążego.
W maju 1944 r. uczestniczył w podjęciu zrzutu dla OP 9 oraz w akcji na pociąg z amunicją między stacjami Zwierzyniec-Krasnobród pod dowództwem „Wita".

Okres po wojnie

W 1945 roku rozpoczął studia w Akademii Handlowej w Krakowie, które ukończył w 1949 roku, uzyskując tytuł magistra nauk ekonomiczno-handlowych. W tym roku przeniósł się do Sopotu, gdzie mieszkał do śmierci.
 Czesław Kleban został skierowany do pracy w Centrali Zbytu Węgla do Działu Przeładunków Morskich w Gdańsku-Wrzeszczu. W 1950 roku został przeniesiony do nowo powołanego przedsiębiorstwa Zarządu Portu Gdańsk-Gdynia. Od tego czasu pracował w gospodarce portowej, pełniąc różne funkcje: w Zarządzie Portu Gdynia jako kierownik, a następnie zastępca dyrektora ds. ekonomicznych.
Od 1966 roku do 1976 roku był dyrektorem ekonomicznym i I zastępcą dyrektora naczelnego w Zjednoczeniu Portów Morskich. W latach 1976–1980 pracował jako attaché handlowy ds. gospodarki morskiej w Budapeszcie. Po powrocie do kraju został dyrektorem Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Portów Morskich, gdzie pracował do czasu likwidacji tej instytucji w 1982 roku.
Czesław Kleban działał aktywnie w życiu publicznym, m.in. przez dwie kadencje był członkiem Prezydium i wiceprzewodniczącym Rady Robotniczej w Zarządzie Portu, założył Koło Zakładowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. Po przejściu do Zjednoczenia Portów Morskich był inicjatorem zorganizowania Rady Koordynacyjnej Kół PTE Przedsiębiorstw Obrotu Portowo-Morskiego i jej przewodniczącym. Był także członkiem Prezydium Oddziału Wojewódzkiego PTE w Gdańsku. Pełnił również funkcję członka w Komitecie Doradczym przy Oddziale Wojewódzkim NBP.
Czesław Kleban był autorem licznych artykułów i publikacji o tematyce morskiej. Publikował w miesięczniku „Technika i Gospodarka Morska”, a także w kwartalniku "Nautologia".
Był wraz z Witoldem Andruszkiewiczem i Edwardem Obertyńskim współautorem książki Port Gdynia, wydanej w 1961 roku. Z okazji 50-lecia portu ukazała się również w języku angielskim jego książka Port Gdynia 1922–1972. Publikacja poruszała wątki historyczne i ekonomiczne, zawierała także sporo informacji na temat funkcjonowania nowoczesnego portu.
Czesław Kleban był również autorem podręcznika Organizacja i zarządzanie portami morskimi wydanego w 1989 roku, kiedy autor pracował w Wyższej Szkole Morskiej. Czesław Kleban był przewodniczącym polskiego zespołu opracowującego dokumenty założycielskie organizacji Interport.
Od początku istnienia Światowego Związk Żołnierzy Armii Krajowej był jego członkiem - figuruje, jako członek Koła w Sopocie w dniu 30 czerwca 1998 roku - stan 293.
Współtworzył też publikację Biogramy i wspomnienia pokolenia Kolumbów, wydaną przez Koło w  Sopocie ŚZŻAK, jest autorem Wstępu. 
Przez większą część swojego życia mieszkał w Sopocie. Lubił kontakt z naturą, był zapalonym działkowiczem.
Czesław Kleban zmarł w grudniu 2015 roku w wieku 95 lat. 

Odznaczenia

W 2001 roku został mianowany na stopień porucznika Wojska Polskiego.

 Zdjęcia

Kleban
Czesław Kleban z żoną Ireną i córką Martą w swoim ogrodzie przy ulicy Okrężnej, Sopot 1954 r.

Kleban
Czesław Kleban na schodach u wylotu ulicy Książąt Pomorskich, Sopot 1970 r.

Kleban
Czesław Kleban na działce przy ulicy Łokietka w Sopocie

Kleban
Czesław Kleban: Port of Gdynia 1922-1972, Wydawnictwo Morskie 1973

Kleban
Czesław Kleban: Organizacja i zarządzanie portami morskimi. Gdynia: Wyższa Szkoła Morska 1989

Kleban
Wstęp do książki Biogramy i wspomnienia pokolenia Kolumbów, autorstwa Czesława Klebana

Kleban
Grób Czesława Klebana Cmentarz Katolicki w Sopocie
Sektor B6 Rząd 8 Grób 28
http://sopotparafialny.artlookgallery.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=19367&inni=0

Dodatek [3]

OP 9 to kryptonim oddziałów partyzanckich 9 Pułku Piechoty Legionów, który do wybuchu wojny w 1939 r. stacjonował w Zamościu. Tytuł ten i kryptonim został nadany rozkazem L. 1424 Komendy Okręgu w Lublinie z dnia 30 listopada 1943 r. A oto jego brzmienie: Zgodnie z rozkazem Komendanta Sił Zbrojnych w Kraju z dnia 15 X 1943 r. L 1134/I dla zadokumentowania ciągłości Wojska Polskiego, utrzymania tradycji oddziałów partyzanckich oraz związania ich z pułkami WP z 1939 r., nadaję oddziałowi leśnemu Ob. „Adama” tytuł I Oddział Partyzancki 9 pp Leg. – kryptonim O.P. 9
Rozkaz komendy okręgu mówi o I Oddziale Partyzanckim 9 pp Leg, a więc użyto liczby pojedynczej, ale w praktyce przez określenie OP 9 rozumiano oddziały partyzanckie (liczba mnoga) podległe mjr. Stanisławowi Prusowi ps. „Adam”. Oddziały te korzystały z dużej swobody w działaniu, co było nieuniknione w warunkach konspiracji.
Oddziały OP 9 walczyły nie tylko z Niemcami, ale także z Ukraińską Powstańczą Armią.
1 czerwca 1943 r. Niemcy palą wieś Sochy, mordują ludność. Otoczona i płonąca wieś, jest dodatkowo zbombardowana przez niemieckie lotnictwo. Tego samego dnia bombardowany jest Józefów. Zapada decyzja zniszczenia, w odwecie za te zbrodnie, jednej z niemieckich wsi. „Adam” wybiera Siedliska koło Zamościa.
5 czerwca, połączone oddziały pierwszej i drugiej kompanii, w sile 125 ludzi pod dowództwem „Adama”, wykonały akcję odwetową na wieś Siedliska. Akcja trwała od 23.00 do drugiej w nocy.
Podstawę wyjściową do uderzenia i jednocześnie rejon odskoku stanowi las Zawada. Wieś została częściowo spalona, a ludność niemiecka w połowie wybita. Rozrzucono ulotki zapowiadające dalszy odwet, w wypadku nowych aktów niemieckiego bestialstwa. Reakcja garnizonu niemieckiego w Zamościu była bardzo słaba. Schupo nie wysunęło się poza wieś Płoskie. Pod koniec akcji, w momencie wycofywania się oddziałów wpadł na ubezpieczenie samochód z szefem komisji wysiedleńczej w Zamościu mjr. Heroldem i dwoma podoficerami. Samochód został ostrzelany i uszkodzony. Po przejechaniu kilkuset metrów zatrzymał się. Patrol „Norberta” zlikwidował załogę samochodu, zdobywając dwa peemy.

Piśmiennictwo

  1. http://sopocianie.muzeumsopotu.pl/relacja/czeslaw-kleban
  2. Biogramy i wspomnienia pokolenia Kolumbów, Gdynia 2009
  3. Jan Turowski: Historia OP 9, https://akzamosc.pl/wp-content/files/historia_op9.pdf
  4. https://zeglarski.info/artykuly/marek-kleban-pogoria-sie-starzeje/

•  Powrót do strony startowej

•  Turystyczny Przewodnik Edukacyjny "Armia Krajowa w Sopocie"