Grób Ireny Zappe


Cmentarz Janowski


Irena Zappe urodziła się w Zaleszczykach w woj. tarnopolskim 5 maja 1919 r. Ojciec pracował początkowo jako naczelnik stacji w Korościatynie, a potem w dyrekcji kolei we Lwowie. Matka była z zawodu nauczycielką, jednak zajmowała się wychowywaniem siedmiorga dzieci i prowadzeniem domu.

Okres przed wojną

Od 1935 roku mieszkała we Lwowie. Po zdaniu matury we Lwowie w gimnazjum sióstr urszulanek podjęła studia geologiczne na Uniwersytecie Lwowskim, które ukończyła w 1941 roku.
Pracowała jako opiekunka na koloniach dziecięcych.

Okres wojny

We wrześniu 1939 r. jako harcerka brała czynny udział w akcjach obronnych miasta i w służbie sanitarnej w szpitalach lwowskich.
Po wkroczeniu sowietów do Lwowa aresztowano jej najstarszą siostrę, którą następnie wywieziono w głąb Rosji.
W czasie okupacji niemieckiej Irena Zappe pracowała u profesora Weigla w Instytucie Badań nad Tyfusem Plamistym i Wirusami, a następnie w fabryce leków na Wysokim Zamku.
W lipcu 1941 ukraińscy nacjonaliści zamordowali dwie z jej sióstr.
W czasie okupacji niemieckiej działała w konspiracji jako kolporter prasy podziemnej oraz była łączniczką Armii Krajowej.
Po ponownym zajęciu Lwowa przez sowietów w 1944 podjęła studia na Akademii Weterynarii we Lwowie.
W czasie wojny byłą Jej rodzina padła ofiarą represji niemieckich i sowieckich.

Okres po wojnie

Po wojnie wraz z rodzicami i siostrą Jadwigą pozostała we Lwowie. Skończyła studia weterynaryjne, podjęła pracę jako asystentka na Uniwersytecie Lwowskim. 
Wspólnie z siostra Jadwigą wychowała kilka pokoleń dzieci i młodzieży. Stworzyły im oazę pełną ciepła i zrozumienia.
 Od 1952 roku w swoim mieszkaniu przy dawnej ulicy Potockiej, wspólnie z swoją siostrą Jadwigą prowadziła działalność edukacyjną i religijną wśród polskiej młodzieży Lwowa, otaczając pomocą osoby samotne i potrzebujące, w tym księży.
Prowadziły tajne nauczanie historii i literatury polskiej. Wszystkim wpajały zasady moralne i etyczne, a także zasady dobrego wychowania. Najuboższe dzieci dostawały posiłki i odzież.
Za swoją działalność były represjonowana przez KGB. Irenie która była pracownikiem naukowym na uniwersytecie, zakazano pracy z młodzieżą, zwolniono z zajmowanego stanowiska i pozwolono na pracę jedynie w charakterze pomocy technicznej.
W latach siedemdziesiątych przygotowywany był przeciwko siostrom Zappe proces, w którym zamierzano wykorzystać dzieci. Te jednak odmówiły zeznawać przeciw swoim wychowawczyniom.
Za swoją działalność Irena Zappe i jej siostra Jadwiga rozporządzeniem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej z 6 listopada 2006 r.  zostały odznaczone Krzyżami Kawalerskimi Orderu Odrodzenia Polski, a w 2008 r. otrzymały przyznany przez IPN tytuł Kustosza Pamięci Narodowej.
Irena Zappe zmarła 4 lipca 2013 we Lwowie. Pogrzeb Ireny Zappe odbył się w środę 17 lipca 2013 roku o godz. 11. Po raz pierwszy władze miasta Lwowa zezwoliły na uroczystości pogrzebowe w dotychczas nie zwróconej katolikom świątyni, w kościele św. Marii Magdaleny we Lwowie. Irena Zappe została pochowana na Cmentarzu Janowskim we Lwowie, tak jak sobie tego życzyła, obok matki.

Zdjęcia


https://www.geni.com/photo/view/6000000073511847825?album_type=photos_of_me&end=&photo_id=6000000073578731861&project_id=&start=&tagged_profiles= Na krokodylu od prawej - Barbara (Basia), Jadwiga, Aleksandra Zappe; z tyłu od prawej: -Jan (Jasiek), Irena, Stanisław (Staszek) Zappe. 1936, Hel, wakacje


Irena i Jadwiga Zappe (po lewej) z nagrodą „Kustosz pamięci narodowej”


https://kuriergalicyjski.com/actualnosci/2399-pogrzeb-ireny-zapp
Pogrzeb Ireny Zappe

Piśmiennictwo

  1. https://www.pch24.pl/lwow--pogrzeb-katechetki-trzech-pokolen-polakow,16426,i.html
  2. https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/8914,Odeszla-Irena-Zappe.html
  3. https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/konkursy-i-nagrody/nagroda-kustosz-pamieci/2008/24256,Irena-19192013-i-Jadwiga-Zappe.html
  4. http://www.polacynawschodzie.pl/index.php?page=osoby&id=2360
  5. https://www.kuriergalicyjski.com/historia/upamietnienia/2390-dzisiaj-we-lwowie-odesza-nasza-przyjacika-wychowawczyni-nauczycielka-i-katechetka-irena-zappe
  6. https://kresy24.pl/odeszla-irena-zappe/