Grób Świderski Jerzy
Kwatera VIII
Jerzy Tomasz Świderski ps. Lubicz (ur. 21 grudnia 1929 w Warszawie, zm. 22 stycznia 2017) – lekarz kardiolog, profesor nauk medycznych, powstaniec warszawski, autor publikacji o tematyce powstańczej i harcerskiej.
Jako dziecko trafił do Harcerskiej Szkoły Powszechnej im. Andrzeja i Olgi Małkowskich w Warszawie (ul. Krucza, później Natolińska).
Podczas Obrony Warszawy 1939 był gońcem Obrony Przeciwlotniczej.
W czasie okupacji niemieckiej służył w tajnym harcerstwie – w Warszawskiej Drużynie Harcerzy im. Tadeusza Rejtana. Pod koniec 1943 roku przeszedł kurs łączności.
31. grudnia 1943 r. złożył przysięgę wojskową jako najmłodszy żołnierz w batalionie NOW-AK „Gustaw" (pluton łączności). Podczas powstania pełnił na Starym Mieście funkcję łącznika mjr. „Roga”, a następnie łącznika dowódcy kompanii „Harcerskiej” por. „Kostki”. Po przejściu kanałami do Śródmieścia walczył w rejonie kościoła Świętego Krzyża, ul. Świętokrzyskiej i pl. Małachowskiego. Był dwukrotnie ranny. 21. sierpnia 1944 r. został odznaczony Krzyżem Walecznych i awansowany do stopnia kaprala.
Po powstaniu działał w 2. i 23. Warszawskiej Drużynie Harcerskiej im. Bolesława Chrobrego przy Gimnazjum im. Stefana Batorego.
W kwietniu 1945 roku dowodził kilkunastoma harcerzami z Warszawskiej Chorągwi Hufców Polskich uzbrojonymi w granaty, którzy przeprowadzili udaną akcję na skład amunicji strzeżony przez żołnierzy Armii Czerwonej.
W październiku 1945 został zatrzymany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa; wkrótce aresztowany. Skazany na 3 lata więzienia, przetrzymywany był w więzieniu mokotowskim. W 1948, po amnestii, został zwolniony. Następnie zdał egzamin maturalny (1948, Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie) i rozpoczął studia na Uniwersytecie Warszawskim, a później na Akademii Medycznej.
W tym czasie nadal działał w harcerstwie. Rozpoczął także pracę asystenta w Zakładzie Histologii i Embriologii. Akademię ukończył w 1953 roku, zaś w 1960 obronił doktorat. W 1970 uzyskał docenturę, a w 1984 – tytuł profesora nauk medycznych.
Miał szerokie zainteresowania - pasjonował się historią, kartografią, uprawiał taternictwo, żeglarstwo i turystykę. Zwiedził Stany Zjednoczone, Europę, Azję, był w Indiach i Nepalu.
Odcisnął swój ślad w kardiologii dziecięcej: współzakładał Europejskie Towarzystwo Kardiologii Pediatrycznej, pracował naukowo w Szkole Medycznej Uniwersytetu Harvarda w Bostonie, czynnie uczestniczył w powstaniu Centrum Zdrowia Dziecka.
1 października 1983 dokonał odsłonięcia pomnika Małego Powstańca w obecności setek harcerzy z Warszawy i innych miast Polski, a także przedstawicieli władz oraz mieszkańców stolicy. Wartę honorową przed pomnikiem zaciągnęli rówieśnicy najmłodszych żołnierzy powstania warszawskiego.
Autor m.in.:
- Dziennik harcerza powstańca batalionu NOW/AK Gustaw 63 dni w dzienniczku czternastoletniego chłopca
- "Harcerze 1944-1956. Najmłodsi w Powstaniu Warszawskim, drugiej konspiracji i więzieniach bezpieki
Zdjęcia
Jerzy Świderski w 1944 roku
Pomnik Małego Powstańca
Piśmiennictwo
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Jerzy_%C5%9Awiderski_(1929%E2%80%932017)
- https://lubimyczytac.pl/autor/8016/jerzy-t-swiderski
- http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,382294,Jerzy-%C5%9Awiderski-nekrolog.html
- https://odeszli.pl/miejsca-pamieci/5ed4d6e19ba9fd1c219a40ec,jerzy-tomasz-swiderski-ps.-%E2%80%9Elubicz%E2%80%9D