Petersburski Jerzy

Położenie grobu: B - 5 - 21/22
Jerzy Petersburski (ur. 20 kwietnia 1895 w Warszawie, zm. 7 października 1979 tamże) – polski kompozytor muzyki popularnej pochodzenia żydowskiego, autor m.in. przebojów To ostatnia niedziela czy Tango milonga (Oh Donna Clara).
Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku czterech lat.
Studiował w Konserwatorium Muzycznym w Warszawie pod kierunkiem Aleksandra Michałowskiego, które ukończył w 1916 roku. W czasie studiów akompaniował w kabarecie "Miraż", prowadzonym przez późniejszego założyciela legendarnego "Qui Pro Quo" - Jerzego Boczkowskiego.
W 1920 roku kontynuował edukację muzyczną w Wiedniu, gdzie studiował kompozycję, dyrygenturę i fortepian pod kierunkiem Artura Schnabla. Po powrocie do Polski, wziął udział w wojnie polsko –bolszewickiej, po czym trafił do warszawskich kabaretów. Nawiązał współpracę z Andrzejem Włastem, którego sentymentalne i ckliwe strofy zyskiwały nową jakość w wytwornych kompozycjach Petersburskiego.
Przy niektórych kompozycjach z połowy lat dwudziestych Petersburski współpracował z kuzynem Arturem Goldem. Razem stworzyli przeboje takie jak: "Ja się boję sama spać", "Nie namawiaj bo ulegnę", "Pani mi się śniła”.
Współpraca z Arturem Goldem otworzyła Petersburskiemu drzwi do sławy. W 1926 roku utworzyli razem salonową orkiestrę grającą nową, zachodnią muzykę, nowe brzmienia. "Gold Band" zaczynał od ragtime’u, po czym przodował w fokstrotach i tangach. Grywał na wszystkich ważnych estradach tamtego okresu od "Qui pro Quo" po "Morskie Oko", akompaniował wschodzącym gwiazdom takim jak Eugeniusz Bodo, Adam Aston, czy Mieczysław Fogg w nagraniach dla „Syreny Record”.
W 1929 roku Petersburski napisał jeden ze swoich największych, najbardziej uwielbianych przebojów – "Tango Milonga", ze słowami Andrzeja Własta, który stał się międzynarodowym hitem. Piosenka została przetłumaczona za 3000 szylingów na angielski i wykonana w Wiedniu pt. „Oh, donna Clara”. Była śpiewana na całym świecie, m.in. przez takie sławy jak Edith Piaf i Al Jonson.
Petersburski komponował również dla raczkującego jeszcze polskiego przemysłu filmowego.
Pracował jako pianista i kompozytor w Paryżu, Berlinie, Pradze, Wiedniu. Jego piosenki pojawiały się w repertuarze wielu światowych gwiazd, m.in. króla rosyjskiego tanga Piotra Leszczenki, który śpiewał klasyczny dziś standard Petersburskiego "Tą ostatnią niedzielę", powstałą w 1935 roku. Rok później muzyk otrzymał Złoty Krzyż Zasługi jako pierwszy polski kompozytor piosenek cieszący się światową renomą.
W okresie międzywojennym napisał około 250 utworów.
Gdy wybuchła wojna, kompozytor w stopniu sierżanta został przydzielony do I pułku lotniczego. We wrześniu 1939 r. znalazł się w Białymstoku i należał tam do zespołu Białostockiego Teatru Miniatur. Z teatrem odbył później tournée po miastach białoruskich. Po zamknięciu Teatru Miniatur dołączył do zespołu „Tea Jazz” Henryka Warsa we Lwowie. Następnie wyjechał do Rosji, dołączył tam do teatrów wojskowych przemierzających Środkowy Wschód z Armią Andersa.
Po wojnie Petersburski wyjechał do Brazylii. W Ameryce Południowej najpierw koncertował w duecie fortepianowym z Alfredem Schützem. Ich piosenka "Cafeterio" odniosła sukces. Następnie przeprowadził się do Argentyny. Współpracował tam też z Radiem El Mondo, którego sygnałem wywoławczym stał się motyw brazylijskiej piosenki jego autorstwa pt. "Wszystkie drogi prowadzą do Buenos Aires".
Później, z Kazimierzem Krukowskim pracował w teatrze El National i wystawiał musicale. Jego przedwojenne piosenki, zwłaszcza tanga, podbiły serca fanów w Argentynie, choć kompozytor utrzymywał, że polskie tanga to nie to samo co oryginalne, argentyńskie.
Był trzy razy żonaty. Pierwsza żona − Maria Milstein, z którą miał córki Halinę i Stanisławę, zmarła w 1920; druga, Maria Minkowska zmarła w 1967 w Buenos Aires; a trzecia śpiewaczka Sylwia Klejdysz.
Po śmierci żony Marii przeprowadził się do Wenezueli i napisał piosenkę „Płaczące pianino” z dedykacją dla zmarłej. W 1968 roku wrócił do Polski, gdzie poślubił śpiewaczkę operową, Sylwię Klejdysz, miał z nią syna Jerzego.

Orkiestra Artura Golda i Jerzego Petersburskiego w latach 30. XX w.
Petersburski stoi w środku
Źródło

https://pl.wikipedia.org/wiki/Jerzy_Petersburski
https://culture.pl/pl/tworca/jerzy-petersburski

To ostatnia niedziela
Muzyka: Jerzy Petersburski Słowa: Zenon Friedwald
Orkiestra pod kier. Tadeusza Suchockiego
Wykonanie Mieczysław Fogg
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=NqmGo3KFp2s