Krystall Izabella

Położenie grobu: 10 – 2 - 22
Izabella Krystall, z domu Rotmill (ur. 1893, zm. 16 listopada 1918 w Warszawie) – polska skrzypaczka żydowskiego pochodzenia.
Była uczennicą Leopolda Auera w Konserwatorium Cesarskim Rosyjskiego Towarzystwa Muzycznego w Petersburgu i Stanisława Barcewicza w Instytucie Muzycznym w Warszawie. Wystąpiła dwukrotnie na koncertach Filharmonii Warszawskiej, w 1912 i w 1914, po raz drugi wykonując ze Stanisławem Barcewiczem Koncert d-moll na dwoje skrzypiec J.S. Bacha.
W 1912 wyszła za mąż za mecenasa i kolekcjonera sztuki Bronisława Krystalla, w 1917 urodziła syna Karola Adriana (zm. w 1925 w Zakopanem).
Zmarła niespodziewanie na skutek zakażenia po skaleczeniu wargi o wyszczerbiony kieliszek.
Po śmierci mąż zamówił u Karola Szymanowskiego na cześć zmarłej żony utwór na wzór "Requiem" Giuseppe Verdiego (podczas pobytu z żoną w Wenecji w Wielki Piątek 1913 r. w Gran Teatro La Fenice usłyszeli "Requiem" Giuseppe Verdiego i się nim zachwycili. Potem Izabella chętnie grała fragmenty "Requiem" na domowej fisharmonii).
Szymanowski napisał utwór, który nazwał "Stabat Mater", z tematem ukazującym rozpacz Matki Boskiej po ukrzyżowaniu Jezusa, z dedykacją "Pamięci Izabelli Krystallowej”. Prawykonanie odbyło się 11 stycznia 1929 roku w Filharmonii Warszawskiej z solistami: Stanisławą Korwin-Szymanowską (siostrą kompozytora), Haliną Leską i Eugeniuszem Mossakowskim, pod dyrekcją Grzegorza Fitelberga. Szymanowski wysłuchał koncertu przez radio, był chory i przebywał w austriackim sanatorium.

Bronisław Krystall na portrecie Wojciecha Kossaka
Źródła

https://pl.wikipedia.org/wiki/Izabella_Krystall
https://sztetl.org.pl/pl/biogramy/3011-krystall-izabella
https://culture.pl/pl/artykul/krystall-jako-opiekun-artystow-wywiad

Stabat Mater
Karol Szymanowski
Wykonanie: Sylvia Greenberg (sopran), Jadwiga Rappé (alt), Adam Kruszewski (baryton). Chór Filharmonii Narodowej, Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia, dyr. Antoni Wit
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=zHfS4FwXTPw