Maryla Biedermann

Maryla Biedermann, właśc. Maryla Kaiserbrecht, ps. „Lili” (ur. 9 marca 1914 w Łodzi, zm. 24 stycznia 1945 tamże) – polska działaczka niepodległościowa niemieckiego pochodzenia.
Ukończyła gimnazjum Z. Pętkowskiej i W. Macińskiej w Łodzi, następnie kontynuowała edukację w szkołach dziewczęcych w Wielkiej Brytanii i w Wiedniu. Była również członkinią Łódzkiego Klubu Jazdy Konnej, służyła w harcerstwie, a także uczestniczyła w Przysposobieniu Obronnym Kobiet.
Po wybuchu II wojny światowej brała udział w akcjach pomocy mieszkańcom Łodzi oraz rannym żołnierzom. Działała również w Komitecie Pomocy Polskim Więźniom Radogoszcza w listopadzie i grudniu 1939, w którym poznała Alfreda Keiserbrechta – przyszłego męża. Wraz z nim działała w ruchu podziemnym w Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), Służbie Zwycięstwu Polski (SZP) i Armii Krajowej (AK).
W lipcu 1940 wyjechała z Łodzi w celu uniknięcia podpisania volkslisty, co też uczynił jej ojciec w obawie o życie i majątek. Wyjechała do pracy w sklepie konfekcyjnym w Sosnowcu, do którego nie dotarła. Zatrzymała się w Kamieńsku u przyjaciółki, gdzie wyrobiła fałszywe dokumenty. Następnie przeniosła się do Radomia gdzie podjęła pracę maszynistki, posługując się fałszywym nazwiskiem wyszła za Alfreda Keiserbrechta w trakcie tajnego ślubu, jednocześnie zmieniając wyznanie z ewangelickiego na rzymskokatolickie.
W Radomiu małżeństwo brało udział w Akcji N, uczestnicząc w tłumaczeniu i tworzeniu ulotek o charakterze antyhitlerowskim, przeznaczonych dla Niemców. 12 kwietnia 1942 aresztowano ją wraz z mężem, w związku z podejrzeniami o zaangażowanie w działalność ruchu oporu po odwiedzinach znajomych z Łodzi. W radomskim więzieniu małżonkowie przebywali kilka miesięcy, gdzie byli torturowani oraz odmówili podpisania volkslisty. Następnie zostali przeniesieni do więzienia na Pawiaku w Warszawie gdzie podpisali volkslistę za zgodą dowództwa Armii Krajowej, po czym zostali przeniesieni do więzień w Łodzi – Maryla Biedermann trafiła do więzienia przy ul. Gdańskiej, skąd została wypuszczona, chora na błonicę – 19 listopada 1942. Po wyjściu z aresztu wzięła oficjalny ślub cywilny z Keiserbrechtem.
Marylę Biedermann aresztowano ponownie 27 września 1943, co miało związek z aresztowaniem kuzyna Maryli – Zygmunta Lorentza organizującego tajne nauczanie w Łodzi. W więzieniu przy ul. Gdańskiej 13 w Łodzi ponownie poddawano ją torturom w celu wyjawienia informacji nt. konspiracji. 17 stycznia 1945 doszło to ewakuacji więźniarek związanej ze zbliżającą się do Łodzi Armią Czerwoną, w trakcie której Biedermann uciekła w okolicach Pabianic. Po pobycie w więzieniu była chora na gruźlicę oraz miała krwotoki z płuc.
Rodzina Biedermannów po wkroczeniu Armii Czerwonej i Ludowego Wojska Polskiego do Łodzi została zobligowana do opuszczenia pałacu w ciągu godziny biorąc ze sobą wyłącznie przedmioty, które zmieszczą się w walizce. W wyniku wstawiennictwa robotników fabryki Biedermanna dano im 24 godziny na opuszczenie domu.
Maryla Biedermann została zastrzelona strzałem w skroń wraz z matką, przez swojego ojca, który następnie popełnił samobójstwo, pozostawiając list o treści: „zabiłem strzałami z rewolweru żonę i córkę.

Zdjęcia

Maryla z ciotkami: Alą i Dolą Biedermann

Piśmiennictwo

1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Maryla_Biedermann
2. https://lodz.wyborcza.pl/lodz/7,35136,7530808,zdarzylo-sie-w-lodzi-historia-rodziny-biedermannow.html
3. https://baedekerlodz.blogspot.com/2014/11/biedermannowie-historia-rodziny-ifabryki.html
4. https://www.youtube.com/watch?v=XFViosvhgGk