Grzesiak Józef

rejon IV, taras II, rząd 4, grób 21/22

Józef Andrzej Grzesiak, ps. „Czarny Andrzej” (ur. 11 listopada 1900 w Krakowie, zm. 18 września 1975 w Gdańsku) – instruktor harcerski w stopniu harcmistrza, żołnierz Armii Krajowej, działacz niepodległościowy.
17 lutego 1918 zostaje drużynowym 13 Krakowskiej Drużyny Skautowej.
W 1920 tworzy Oddział Szturmowy. Od koniec sierpnia bierze udział w zdobywaniu Grodna, a następnie w walkach na Wileńszczyźnie.
Po wybuchu II wojny światowej na polecenie władz wojskowych organizował i szkolił Wileński Harcerski batalion ochotniczy, który został rozwiązany 17 września na skutek wkroczenia na teren Polski wojsk sowieckich. W czasie okupacji niemieckiej został komendantem garnizonu AK jednej z dzielnic Wilna, a jednocześnie komendantem miejscowej chorągwi Szarych Szeregów.
Po wejściu Armii Czerwonej był poszukiwany przez NKWD jako członek i dowódca oddziału Armii Krajowej. W pierwszej połowie kwietnia, po trzech tygodniach więzienia w Wilnie, został przewieziony do Moskwy. Po wojnie został skazany przez sąd wojskowy na 10 lat obozów pracy i 5 lat pozbawienia praw obywatelskich.
25 października 1945 zbiorowym transportem został wywieziony do Workuty. Pracował tam prawie 10 lat w obozach pracy przymusowej, do Polski wrócił 11 grudnia 1955 roku.
W 1956 zostaje członkiem Głównej Kwatery ZHP i komendantem Chorągwi Gdańskiej ZHP, x tej funkcji odwołany w 1958 roku.
Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych.

Piśmiennictwo

1. https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Grzesiak_(harcmistrz)
2. https://kpbc.umk.pl/Content/234048/PDF/31_grzesiak_jozef_andrzej_001.pdf
3. https://isrodowiskowyszczepharcerskimatecznik.files.wordpress.com/2020/03/jc3b3zef-andrzej-grzesiak.pdf