Nowak-Jeziorański Jan

Powazki Stare
Powazki Stare
Położenie grobu: 7-4-30

Jan Nowak-Jeziorański, właśc. Zdzisław Antoni Jeziorański pseud. „Janek”, „Jan Nowak”, „Jan Zych” (ur. 2 października 1914 w Berlinie, zm. 20 stycznia 2005 w Warszawie) – polski polityk, politolog, działacz społeczny , dziennikarz i podporucznik rezerwy WP, kurier i emisariusz Komendy AK i Rządu RP w Londynie, wieloletni dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Kawaler Orderu Orła Białego.
Ukończył studia ekonomiczne w 1936 roku i został starszym asystentem w katedrze ekonomiki Uniwersytetu w Poznaniu. 29 czerwca 1937 roku ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii im. Marcina Kątskiego.
Od 1940 roku działał w podziemiu, od 1941 roku w ZWZ. Brał udział w Akcji „N” – rozprowadzanie materiałów propagandowych, których celem było obniżenie morali żołnierzy niemieckich.
W 1943 roku zgłosił się, jako ochotnik, na funkcję kuriera AK do władz polskich poza krajem, został wysłany do Poselstwa Polskiego w Sztokholmie, po przekazaniu poczty powrócił do kraju.
W marcu 1943 roku wyruszył jako emisariusz do rządu RP w Londynie. Wrócił do Polski jako ostatni łącznik przed wybuchem powstania warszawskiego. W przeddzień kapitulacji Powstania, działając z rozkazu komendanta AK gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego, wyruszył do Londynu, wywiózł setki dokumentów i zdjęć.
. Po wojnie pozostał na Zachodzie, w latach 1948–1951 pracował w redakcji polskiej brytyjskiej rozgłośni BBC.
Od końca 1951 roku do 1 stycznia 1976 roku kierował Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa.
Po odejściu z RWE przez 20 lat działał w Kongresie Polonii Amerykańskiej (dyrektor krajowy 1980–1996), był też konsultantem Narodowej Rady Bezpieczeństwa USA.
W lipcu 2002 roku, po 57 latach emigracji, wrócił do Polski i zamieszkał na stałe w Warszawie.
Był odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (1944) oraz Krzyżem Walecznych.

Źródło