Ciołek Gerard

Położenie grobu: 93 – 4 – 9
Gerard Antoni Ciołek (ur. 24 września 1909 w Wyżnicy na Bukowinie, zm. 15 lutego 1966 w Tatrach) – polski architekt, historyk sztuki ogrodowej, planista ogrodów, wykładowca akademicki.
Gerard Ciołek urodził się jako syn urzędnika skarbowego. Po I wojnie światowej miejscowość znalazła się w Rumunii, a rodzina Ciołków wyemigrowała do Polski, do Lublina.
W 1929 ukończył Liceum im. Staszica w Lublinie, a następnie rozpoczął studia na Wydziale Architektury na Politechnice Warszawskiej.
W 1934 został asystentem u profesora Oskara Sosnowskiego, pod którego wpływem zainteresował się budownictwem ludowym i dziedzictwem kulturowym. Ukończył studia w maju 1936. Kontynuując pracę w kierowanym przez Sosnowskiego Zakładzie Architektury Polskiej i Historii Sztuki na Wydziale Architektury na PW w roku 1937 zajął się historią parków i ogrodów, a także urbanistyką i planistyką.
Podczas wojny obronnej we wrześniu 1939 roku służył w stopniu podporucznika w obronie przeciwlotniczej w Wilnie, skąd po przegranej wraca do Warszawy.
W czasie wojny uczestniczył w podziemnym nauczaniu na Politechnice Warszawskiej jako wykładowca urbanistyki i planowania ogrodów i w 1944 otrzymuje doktora.
t W latach 1940–1944 był żołnierzem Armii Krajowej pod ps. Biała – rodowym zawołaniem rodu Ciołków. Brał udział w powstaniu warszawskim – dowodził obroną Biblioteki Krasińskich, był szefem Referatu Kartograficznego, Oddział III (operacyjny), Okręg Warszawa AK oraz szefem zespołu architektów i pracowników wodno-kanalizacyjnych który opracował (w cztery dni, 6-9 sierpnia) projekt, plany i regulaminy używania kanałów kanalizacyjnych dla celów łączności dowodzenia.
Po upadku powstania trafił do niemieckiej niewoli. Przebywał w Bergen-Belsen, Gross-Born, Sandbostel i Lubece (Oflag X C), skąd został uwolniony przez brytyjskie wojska. Po wyzwoleniu dołączył do 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej i w grudniu 1945 wrócił do Polski.
W styczniu 1946 wraz z rodziną przyjechał do zniszczonej Warszawy – w latach 1946–1966 prowadził wykłady w Instytucie Architektury Politechniki Warszawskiej. Od 1954 był profesorem Politechniki Krakowskiej, kierownikiem Katedry Planowania Przestrzennego. Od 1965 roku – profesorem zwyczajnym.
W latach 50. współuczestniczył w projektowaniu tatrzańskiego Schroniska Górskiego PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Brał udział w rekonstrukcji ponad 100 założeń parkowych w Polsce: Arkadia, Wilanów, Baranów Sandomierski, Białystok, Krasiczyn, Nieborów i inne. Zebrał archiwum dokumentujące kilkanaście tysięcy parków i ogrodów w Europie.
Zmarł na nartach w Tatrach w wieku lat 56.
Pomnik został ufundowany przez synów: Tadeusza Macieja Ciołka i Tomasza Ciołka. Uroczyste odsłonięcie i poświęcenia pomnika nastąpiło 14 lutego 2016

Źródło 1
Źródło 2