Kalenkiewicz Maciej
Położenie grobu: 217-2-7 Grób symboliczny
Maciej Kalenkiewicz ps. „Bóbr”, „Kotwica”, „Kotwicz”, „Maciej”, „M.K.”, „Jan Kotwicz”, „Maciej Kotwicz”, „Jan Kaczmarek”, „Franciszek Tomaszewicz” (ur. 1 lipca 1906 w Pacewiczach, zm. 21 sierpnia 1944 w Surkontach) – podpułkownik inżynier Wojska Polskiego, żołnierz Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego (hubalczyk), cichociemny, oficer Armii Krajowej, dowódca partyzancki w Okręgu Nowogródek AK.
Ukończył Korpus Kadetów Nr 2 w Modlinie i Oficerską Szkołę Inżynierii. W listopadzie 1938 rozpoczął studia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie.
Brał udział w kampanii wrześniowej. Po koniec września 1939 roku został szefem sztabu w Oddziale Wydzielonym Wojska Polskiego mjr. Dobrzańskiego „Hubala”, a od 3 października zastępcą dowódcy.
W końcu 1939 roku przedostał się do Francji, gdzie został słuchaczem a następnie instruktorem oficerskiego kursu informacyjnego saperów. Po klęsce Francji ewakuował się do Wielkiej Brytanii (25 czerwca 1940). Po przeszkoleniu 27 grudnia 1941 wyleciał do Polski lotem nr 2 kryptonim: „Jacket”.
W Warszawie jako emisariusz Naczelnego Wodza Kalenkiewicz spotkał się z gen. Stefanem Roweckim i otrzymał przydział do oddziału operacyjnego sztabu ZWZ. Z datą wylotu do Polski awansował do stopnia majora, a 19 marca 1942 został po raz pierwszy odznaczony Orderem Virtuti Militari za bitwę z Niemcami w Polsce po skoku.
W ramach prac sztabowych prowadził odprawy z szefami sztabów okręgów, zwłaszcza dotyczące jego specjalności: walki partyzanckiej, dywersji oraz łączności lotniczej z Londynem. Prowadził też szkolenia dla kandydatów na wyższych oficerów i inspektorów, był autorem instrukcji bojowych. Jako pracownik Oddziału Operacyjnego dokonywał też Kalenkiewicz inspekcji okręgów (Okręg Radom-Kielce AK, Okręg Lublin AK). W sierpniu 1943 r. kierował akcją „Taśma Wschodnia” – serią ataków na posterunki graniczne między Generalnym Gubernatorstwem i terenami przyłączonymi do Rzeszy.
Po zakończeniu operacji „Ostra Brama” i rozwiązaniu oddziałów pozostał w Puszczy Rudnickiej, początkowo z ok. 1000 żołnierzy, który następnie zmniejszono do 100 ludzi.
18 sierpnia 1944 roku został komendantem Podokręgu Nowogródek z awansowaniem do stopnia podpułkownika. 21 sierpnia 72-osobowy oddział Kalenkiewicza stacjonujący w Surkontach, został zaatakowany przez batalion NKWD w sile ok. 600 ludzi. W walce poległ m.in. Kolenkiewicz. Został pochowany w zbiorowej mogile ze swymi żołnierzami, w pobliżu drogi łączącej wieś Pielasa z Surkontami, obok grobu powstańców z 1863.
Odznaczony m.in.: Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari – dwukrotnie (pierwszy raz – 1942, drugi raz – pośmiertnie), Krzyżem Walecznych – dwukrotnie, Złotym Krzyż Zasługi z Mieczami
Źródło