Pięciu Poległych

Położenie grobu: 178-6-28
27 lutego 1861 odbyła się w Warszawie jedna z największych manifestacji narodowych przeciwko rosyjskim władzom okupacyjnym w Królestwie Kongresowym, poprzedzających wybuch Powstania Styczniowego. Zorganizowali ją warszawscy studenci studentów Szkoły Sztuk Pięknych i Akademii Medyko-Chirurgicznej,. Podczas tłumienia manifestacji od kul rosyjskiego wojska zginęli: Filip Adamkiewicz (ur. 1819) - czeladnik krawiecki, 16-letni Michał Arcichiewicz (ur. 26 września 1844) – uczeń 6 klasy Gimnazjum Realnego, Karol Brendel (ur. 1837)– robotnik i Marceli Paweł Karczewski (ur. 1805) i Zdzisław Rutkowski (ur. 1838) - ziemianie. Ciała zabitych złożono w Hotelu Europejskim, gdzie pilnowali ich członkowie Towarzystwa Rolniczego w obawie przed próbą wykradzenia ich przez carską policję. Trzy dni po zajściach zwłoki zabitych złożono w kościele Świętego Krzyża, gdzie odprawiono nabożeństwo żałobne. Do Warszawy przybyły delegacje włościan z Krakowskiego i Poznańskiego. W pogrzebie uczestniczyli przedstawiciele wszystkich cechów, stanów społecznych i wyznań. Na placu Bankowym do pochodu pogrzebowego przyłączyli się przedstawiciele mniejszości żydowskiej, np. rabini Dow Ber Meisels i Izaak Kramsztyk w otoczeniu chórów synagogalnych. Orszak pogrzebowy przeszedł przez plac Saski i ulicami Wierzbową, Bielańską, Nalewki na Stare Powązki. Pogrzeb pięciu poległych natchnął poetę Or-Ota do napisania wiersza Pięciu poległych. Imieniem pięciu poległych nazwano bramę I Cmentarza Powązkowskiego.

Bibliografia