Grabski Władysław

Położenie grobu: 89 – 3, 4 – 30, 31
Władysław Dominik Grabski (ur. 7 lipca 1874 w Borowie, zm. 1 marca 1938 w Warszawie) – polski polityk narodowej demokracji, ekonomista i historyk, minister skarbu oraz dwukrotny premier II Rzeczypospolitej, autor reformy walutowej.
Działacz społeczny i niepodległościowy, w latach 1905–1912 poseł do rosyjskiej Dumy, członek Komitetu Narodowego Polskiego, wiceprezes utworzonego w 1914 roku Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Warszawie, prezes Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego w Rosji (1915–1918). Od 26 października do 4 listopada 1918 minister rolnictwa i dóbr koronnych. Członek Naczelnej Rady Ludowej w 1918, poseł z ramienia Związku Ludowo-Narodowego (1919–1922), minister skarbu od 13 grudnia 1919 do 9 czerwca 1920, od 13 stycznia 1923 do 30 czerwca 1923 i od 19 grudnia 1923 do 13 listopada 1925. Premier rządu RP od 23 czerwca do 24 lipca 1920 i od 19 grudnia 1923 do 14 listopada 1925.
W 1918 roku, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Grabski został powołany przez Józefa Piłsudskiego na prezesa Głównego Urzędu Likwidacyjnego, który miał ustalić straty wojenne, politykę finansową wobec sąsiadów i roszczenia repatriacyjne.
Grabski został też, obok Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego, delegatem na Konferencję Pokojową w Paryżu, kierując pracami polskiej delegacji w zakresie ekonomicznym. Następnie sprawował obowiązki ministra skarbu w rządzie Leopolda Skulskiego.
Po ponownym objęciu w grudniu 1923 roku urzędu premiera udało mu się uzyskać nadzwyczajne pełnomocnictwa od parlamentu, które pozwoliły na rozpoczęcie gruntownych reform. W tym czasie przeprowadzono m.in. reformę walutową. Udało się też przeprowadzić inne reformy - ustawę o ubezpieczeniu na wypadek bezrobocia, poprawę stosunków z mniejszościami narodowymi.
Za zasługi dla państwa 12 kwietnia 1924 Władysław Grabski został odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Orła Białego.
10 lutego 1925 rząd Władysława Grabskiego podpisał ze Stolicą Apostolską konkordat. Kościół katolicki uzyskał niemal całkowitą swobodę w obsadzie i nominacjach godności kościelnych – tylko w nielicznych przypadkach państwo miało prawo weta.
Władysław Grabski podał swój rząd do dymisji 13 listopada 1925. Swoje doświadczenia opisał w dziele "Dwa lata u podstaw państwowości naszej".
Dalsze lata życia Władysława Grabskiego to poświęcenie się pracy naukowej na SGGW w Warszawie. Na uczelni tej utworzył zakład Polityki Ekonomicznej na Wydziale Leśnym. Zorganizował również Sekcję Agronomii Społecznej. W okresie od 1926 do 1928 był rektorem SGGW, a w latach 1928–1929 jej prorektorem. Był członkiem i kierował wieloma towarzystwami naukowymi, prezesem Towarzystwa Ekonomistów i Statystyków Polskich (w latach 1928–1934, w okresie 1934–1938 był honorowym prezesem tej organizacji).
Był autorem około 150 prac, poruszających zagadnienia ze sfery ekonomii, bankowości, nauk politycznych, agronomii społecznej, historii i socjologii wsi.

Źródło