Schielberg Eugeniusz
Położenie grobu: 190 – 5 – 1, 2
Położenie zacieniowane kolorem zielonym
Schielberg Eugeniusz ps. „Dietrich” (ur. 15 listopada 1920 w Warszawie, zm. 18 lipca 2002 tamże).
Był uczniem Gimnazjum Stowarzyszenia Kupców Polskich m. st. Warszawy.
Podczas okupacji pracował w dziale łączności kolei Deutsche-Reichsbahn, nazwisko i biegła znajomość niemieckiego Mu to ułatwiała.
Działał w polskim podziemiu zbrojnym. Należał do żoliborskiej grupy PET-u, a po włączeniu PET-u do Szarych Szeregów, do Hufca Centrum CR-500 Warszawskich Grup Szturmowych.
3 maja 1943 roku w dniu polskiego święta narodowego wziął udział w najgłośniejszej akcji skierowanej przeciw niemieckim megafonom ulicznym. Członkowie podziemia zorganizowali wtedy „studio” w prywatnym mieszkaniu i podłączyli się do szczekaczki zamontowanej na placu Wilsona. Kiedy Warszawiacy usłyszeli nadawane publicznie polskie marsze wojskowe oraz głos spikera oznajmiający „Tu stacja megafonowa Kierownictwa Walki Cywilnej! Nadajemy audycję specjalną z okazji święta narodowego 3 Maja!” nie potrafili ukryć radości. Wygłoszono krótkie przemówienie do Polaków, a audycję zakończyła „Rota”. Akcja wywołała oddźwięk w całej Warszawie.
7 września 1943 roku „Dietrich” brał udział w udanym zamachu na gestapowca Franza Bürkla, celnie ostrzeliwał ibterweniujących Niemców z pistoletu maszynowego, wyciągniętego z futerału na skrzypce.
Znalazł się w grupie żołnierzy, która 11 lipca 1944 roku w Krakowie przeprowadziła nieudany zamach na wyższego dowódcę SS i Policji w Generalnym Gubernatorstwie generała SS Wilhelma Koppego. Podczas drogi powrotnej do Warszawy pod wsią Udórz zamachowcy stoczyli walkę z kilkudziesięcioma niemieckimi żołnierzami. Zginęło dwóch żołnierzy AK, pięcioro zostało rannych, a troje spośród nich dostało się w ręce wroga. Eugeniusz Schielberg został wtedy, jako pierwszy, ciężko ranny w brzuch.
Jego historia związana z zamachem na Koppego i ewakuacja przez generalną gubernię wraz z przyłączaniem się do oddziałów paryzanckich była wzorem dla roli Karola Strassburgeraw serialu Polskie Drogi. Ceną jaka zapłacił scenarzysta Jerzy Janicki za możliwość wyeksponowania w tym serialu roli Schielberga było zrobienie z Niego ALowca.
Uczestnik powstania warszawskiego w 1 plutonie 1. kompanii batalionu „Parasol”.
Po powstaniu internowany w obozie w okolicach Drezna.
Odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
Po wojnie ukończył w 1947 r. Liceum Zawodowe o profilu telekomunikacyjnym oraz w 1952 r. studia inżynierskie na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. Pracował jako inżynier elektronik w zakładach Meramat w Warszawie oraz w Przemysłowym Instytucie Elektroniki.
Jego ojciec Edward Schielberg (1894-1943), za pomoc udzielaną Żydom został osadzony w niemieckim obozie koncentracyjnym, a następnie zamordowany na Majdanku.
po wojnie spotkał swojego niemieckiego szefa. Ów przyznał mu się, że zauważył koincydencję pomiędzy terminami urlpów jakie brał u niego Schielberg z akcjami podziemia).
Bibliografia
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Eugeniusz_Schielberg
- https://ckziumragowo.pl/historia/Eugeniusz-Schielberg-rocznica
- https://ciekawostkihistoryczne.pl/2022/08/01/jak-ak-likwidowala-niemcow/
- https://www.salon24.pl/u/almanzor/165994,wola-44-i-drezno-45