Warszawski Józef

Położenie grobu: Grobowiec Zgromadzenia Jezuitów 216-1,2,5,6 – 27, 38, 39

Położenie zacieniowane kolorem zielonym
Warszawski Józef ps. „Ojciec Paweł” (ur. 9 marca 1903 w Hamburgu, zm. 1 listopada 1997 w Warszawie). Polski duchowny, prezbiter, filozof, kaznodzieja, działacz harcerski, profesor rzymskiego Gregorianum, jezuita, przez kilka lat kierownik polskiej sekcji Radia Watykan, od 1965 roku był członkiem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.
Zgłosił się do wojska w 1920 roku jako ochotnik i wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej.
W 1924 roku uzyskał maturę w Gimnazjum Męskim. W tym samym roku wstąpił do zakonu Jezuitów w Kaliszu. Odbył studia filozoficzne w Krakowie i studia teologiczne w Lublinie.
W czasie kampanii wrześniowej, mimo proponowanej ucieczki, pozostał w Warszawie jako kapelan ochotnik na Mokotowie. Po kapitulacji znalazł się w Domu Pisarzy przy ul. Rakowieckiej. Po licznych donosach zaczął się ukrywać. Kilkukrotnie zmieniał miejsce pobytu.
W sierpniu 1943 roku został zaprzysiężony na kapelana AK w stopniu majora. Posługiwał się pseudonimem ,,Ojciec Paweł''. W Powstaniu Warszawskim, którego był od początku zdecydowanym przeciwnikiem, został kapelanem Zgrupowania „Radosław”, Baonu „Zośka” i „Parasol”, oddziałów „Czata 49”, „Wigry”, Konfederacji Narodu, „Mieczyków”.
12 sierpnia 1944 udał się jako delegat zgrupowania do Komendy Głównej AK przy ul. Barokowej, aby po raz kolejny forsować plan ewakuacji AK do Kampinosu, w celu ocalenia ludności Warszawy i zapobieżenia całkowitemu zniszczeniu miasta. 23 września 1944 ks. Uratował prawie 120 osób od śmierci, przeprowadzając je przez szeregi niemieckiej karnej kompanii, uzyskał dla nich od dowództwa niemieckiego status jeńców wojennych.
23 września 1944 roku dostał się do niewoli. Trafił do Stalagu X B Sandbostel, gdzie redagował pismo obozowe ,,Polska Myśl Uniwersalistyczna''. Po wyzwoleniu przez oddziały kanadyjskie 29 kwietnia 1945 roku pozostał w brytyjskiej strefie okupacyjnej. Był m.in. kapelanem obozu kobiet – żołnierzy w Oberlangen, kapelanem głównym ZHP na terenie Niemiec i współzałożycielem Zjednoczenia Polskiego w Niemczech.
W latach 1948-1950 mieszkał w Londynie, gdzie był promotorem ruchu sodalicyjnego.
Od 1950 roku mieszkał w Rzymie, gdzie został profesorem na Gregorianum, a także przez kilka lat pełnił funkcję kierownika polskiej sekcji Radia Watykańskiego i wiceprezesa Polskiego Instytutu Historycznego. Od 1968 roku mieszkał w jezuickiej wilii kurialnej w Grottaferrata koło Rzymu, gdzie pełnił zadania pisarza. Opublikował wiele rozpraw i opracowań naukowych.
Wiosną 1994 roku wrócił do Polski i zamieszkał w klasztorze Ojców Jezuitów przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Uczestniczył w uroczystościach 150-lecia Alma Mater Ostroviensis w 1995 roku, koncelebrując mszę św. W tym samym roku otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta Ostrowa Wielkopolskiego. Miasto to uważał za swoje miasto rodzinne.
Zmarł 1 listopada 1997 roku, przygotowując się do odprawienia porannej mszy. Uroczystościom pogrzebowym przewodniczył Prymas Polski ks. kardynał Józef Glemp.
Nadane odznaczenia: Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1963, nadany przez rząd RP na uchodźstwie), Krzyż Walecznych, Krzyż Armii Krajowej i Krzyż za udział w Wojnie 1920.
Jest autorem szeregu książek, m.in.:

• Studia nad wyznaniowością religijną marszałka Józefa Piłsudskiego
• Zwięzły komentarz do wydanej przez Kongregację Doktryny Wiary Deklaracji o przynależności do stowarzyszeń masońskich
• Myśl jest bronią
• Z kazalnic przygodnych, Warszawa
• Uniwersalizm. Zarys narodowej filozofii społecznej

Bibliografia

1. https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Warszawski
2. https://wlkp24.info/wspomnienie/w-ks-warszawski-jozef-f2809/
3. https://www.piusx.org.pl/zawsze_wierni/artykul/102