SZLAK PAMIĘCI NA POWĄZKACH WOJSKOWYCH
PUNKT 28

Mapka z położeniem miejsc

Zasłużone osoby
Poniżej przedstawiono informacje o 13 pochowanych osobach w kolejności położenia grobów od lewej strony.

Szlak Pamięci
A.Ryszard Kukliński
B.Jan Lityński
C.Barbara Marta Wachowicz-Napiórkowska
D.Janusz Andrzej Głowacki
E.Leszek Kołakowski
F.Bronisław Geremek
G.Jacek Jan Kuroń
H.Adam Stanisław Hanuszkiewicz
I.Zbigniew Romaszewski
J.Karol Cyryl Modzelewski
K.Henryk Wujec
Ryszard Kukliński
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Ryszard Jerzy Kukliński, ps. "Jack Strong", "Mewa" (ur. 13 czerwca 1930 roku w Warszawie, zm. 11 lutego 2004 roku w Tampie) – pułkownik Ludowego Wojska Polskiego, pośmiertnie awansowany przez prezydenta Andrzeja Dudę do stopnia generała brygady.
Zastępca szefa Zarządu Operacyjnego Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.
Od 1970 roku agent wywiadu amerykańskiej Centralnej Agencji Wywiadowczej (CIA), na krótko przed wprowadzeniem stanu wojennego (1981) ewakuowany przez CIA do Berlina Zachodniego.

Szczegóły

Jan Lityński
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Jan Lityński (ur. 18 stycznia 1946 roku w Warszawie, zm. 21 lutego 2021 roku w Pułtusku) – polski polityk i publicysta.
Działacz opozycji demokratycznej w czasach PRL, uczestnik wydarzeń marcowych w 1968 roku, członek Komitetu Samoobrony Społecznej "KOR", działacz i doradca władz NSZZ "Solidarność", obrońca praw człowieka, dysydent i więzień polityczny, w 1989 roku uczestnik obrad Okrągłego Stołu. Poseł na Sejm X, I, II i III kadencji, w latach 2010–2015 doradca prezydenta Bronisława Komorowskiego ds. kontaktów z partiami i środowiskami politycznymi.

Szczegóły

Barbara Marta Wachowicz-Napiórkowska
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Barbara Marta Wachowicz-Napiórkowska (ur. 18 maja 1937 roku w Warszawie, zm. 7 czerwca 2018 tamże) – polska pisarka, reportażystka, autorka biografii wielkich Polaków, fotografik, scenarzystka, publicystka.
Autorka reportaży, opowieści i gawęd o życiu, twórczości, miłościach i tajemnicach: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Henryka Sienkiewicza, Stefana Żeromskiego, Tadeusza Kościuszki, a także o postaciach polskiego harcerstwa. Autorka scenariuszy filmowych i telewizyjnych, audycji radiowych, wystaw oraz widowisk scenicznych (np. Wigilie polskie).

Szczegóły

Janusz Andrzej Głowacki
Szlak Pamięci
Szczegóły
Powazki Stare

Janusz Andrzej Głowacki (ur. 13 września 1938 roku w Poznaniu, zm. 19 sierpnia 2017 roku w Marsa Alam) – polski prozaik, dramaturg, scenarzysta, felietonista i eseista.
Jego twórczość była tłumaczona na wiele języków (angielski, chiński, czeski, estoński, francuski, hiszpański, koreański, niemiecki, rosyjski, ukraiński, serbski, słowacki, węgierski, turecki). Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, a także amerykańskich zrzeszeń literackich: PEN Clubu, Stowarzyszenia Pisarzy Wschodnioamerykańskich oraz Stowarzyszenia Dramatopisarzy.
Szereg jego artykułów i esejów ukazało się w New York Timesie.

Szczegóły

Leszek Kołakowski
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Leszek Kołakowski (ur. 23 października 1927 roku w Radomiu, zm. 17 lipca 2009 roku w Oksfordzie) – filozof zajmujący się głównie historią filozofii, historią idei oraz filozofią religii, eseista, publicysta i prozaik, kawaler Orderu Orła Białego.
Jego słynny esej Tezy o nadziei i beznadziejności, opublikowany w paryskiej "Kulturze" w 1971, stworzył intelektualny fundament dla strategii opozycji antykomunistycznej, inspirując powstanie KOR-u i Uniwersytetu Latającego.
W grudniu 1975 roku był sygnatariuszem protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (List 59).
Przypisuje mu się m.in. pomysł stworzenia w PRL wolnych związków zawodowych. Współpracował z Polskim Porozumieniem Niepodległościowym w kraju.
W latach 1977–1980 był oficjalnym przedstawicielem KOR-u za granicą i odpowiadał za kontakty między środowiskiem KOR-u i emigracją.

Szczegóły

Bronisław Geremek
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Bronisław Geremek (ur. 6 marca 1932 roku w Warszawie, zm. 13 lipca 2008 roku w Lubieniu) – polski historyk i polityk, profesor nauk humanistycznych.
Działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL. Uczestnik obrad Okrągłego Stołu. Poseł na Sejm X, I, II i III kadencji (1989–2001), minister spraw zagranicznych (1997–2000), przewodniczący Unii Wolności (2000–2001), deputowany do Parlamentu Europejskiego VI kadencji (2004–2008). Kawaler Orderu Orła Białego.

Szczegóły

Jacek Jan Kuroń
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Jacek Jan Kuroń (ur. 3 marca 1934 roku we Lwowie, zm. 17 czerwca 2004 roku w Warszawie) – polski polityk, historyk, działacz tzw. czerwonego harcerstwa, jeden z przywódców opozycji w okresie PRL, współzałożyciel KOR. Kawaler Orderu Orła Białego.
Poseł na Sejm X, I, II i III kadencji (1989–2001). Dwukrotny minister pracy i polityki socjalnej: w latach 1989–1991 w rządzie Tadeusza Mazowieckiego i w latach 1992–1993 w rządzie Hanny Suchockiej. Kandydat na urząd prezydenta RP w wyborach w 1995 roku.
Na początku 1968 roku Jacek Kuroń i Karol Modzelewski byli współorganizatorami protestów studenckich, które rozwinęły się w wydarzenia marcowe.
W ogłoszonym anonimowo w paryskiej "Kulturze" w 1974 roku artykule Polityczna opozycja w Polsce postulował tworzenie szerokiego ruchu sprzeciwu wobec systemu, który określał jako totalitaryzm i brak suwerenności.
W 1975 roku współorganizował akcję przeciw projektowanym przez PZPR poprawkom w Konstytucji PRL. Należał do współautorów i sygnatariuszy Listu 59, podpisał też List 14.
Po wystąpieniach robotniczych 25 czerwca 1976 roku w opublikowanym na Zachodzie liście do Enrica Berlinguera informował o represjach zastosowanych wobec uczestników protestu i apelował o interwencję.
We wrześniu 1976 roku był jednym z założycieli Komitetu Obrony Robotników, a w 1977 roku współtwórcą Komitetu Samoobrony Społecznej "KOR".
W 1989 roku wziął udział w rozmowach Okrągłego Stołu w ramach strony solidarnościowej, był szczególnie aktywny w negocjacjach dotyczących reform systemu politycznego.

Szczegóły

Adam Stanisław Hanuszkiewicz
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Adam Stanisław Hanuszkiewicz (ur. 16 czerwca 1924 roku we Lwowie, zm. 4 grudnia 2011 roku w Warszawie) – polski aktor i reżyser teatralny. Wieloletni dyrektor artystyczny Teatru Powszechnego w Warszawie, Teatru Narodowego w Warszawie i Teatru Nowego w Warszawie.
W 1968 roku został dyrektorem Teatru Narodowego po usunięciu ze stanowiska Kazimierza Dejmka, którego inscenizację Dziadów uznano za antyradziecką. W Teatrze Narodowym wiele inscenizacji m.in. Balladynę w nowoczesnych kostiumach oraz z wykorzystaniem motocykli marki Honda.
W czasie stanu wojennego włączył się do bojkotu telewizji realizowanego przez środowisko aktorskie.

Szczegóły

Zbigniew Jan Romaszewski
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Zbigniew Jan Romaszewski (ur. 2 stycznia 1940 roku w Warszawie, zm. 13 lutego 2014 tamże) – polski polityk, działacz opozycji w okresie PRL, doktor nauk fizycznych.
Wieloletni senator, sprawujący nieprzerwanie urząd przez siedem kadencji od czasu ponownego powołania Senatu w 1989 do 2011 roku (kadencje I - VII), w latach 2007–2011 wicemarszałek Senatu VII kadencji, członek Trybunału Stanu. Kawaler Orderu Orła Białego.

Szczegóły

Karol Cyryl Modzelewski
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Karol Cyryl Modzelewski (ur. 23 listopada 1937 roku w Moskwie, zm. 28 kwietnia 2019 roku w Warszawie) – polski historyk mediewista, profesor nauk humanistycznych, członek Polskiej Akademii Nauk oraz dysydent, więzień polityczny i jeden z liderów opozycji demokratycznej w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, senator I kadencji. Kawaler Orderu Orła Białego.
Jeden z inicjatorów protestów studenckich na Uniwersytecie Warszawskim w marcu 1968 roku. Od listopada 1980 do kwietnia 1981 roku pierwszy rzecznik prasowy Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", inicjator przyjęcia przez związek jego nazwy "Solidarność". Kilkakrotnie więziony i internowany ze względów politycznych w czasach PRL, osadzony łącznie przez osiem i pół roku.
W latach 2007–2010 wiceprezes PAN. W 2007 roku laureat Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej za monografię Barbarzyńska Europa (2004), w której podjął kwestię powstawania tożsamości europejskiej pod wpływem tradycji przedchrześcijańskich. Autor wyróżnionej Nagrodą Literacką "Nike" autobiografii Zajeździmy kobyłę historii.
Szczegóły

Henryk Wujec
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Henryk Wujec (ur. 25 grudnia 1940 roku w Podlesiu, zm. 15 sierpnia 2020 roku w Warszawie) – polski fizyk, polityk i działacz społeczny.
Działacz opozycji demokratycznej w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, w tym organizator akcji pomocy represjonowanym uczestnikom wydarzeń czerwca 1976 roku, członek Komitetu Samoobrony Społecznej "KOR", członek władz Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" Regionu Mazowsze oraz członek Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność".
Więzień polityczny, członek Komitetu Obywatelskiego, uczestnik obrad Okrągłego Stołu.
Poseł na Sejm X, I, II i III kadencji, w latach 1999–2000 sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
W latach 2010–2015 doradca prezydenta RP Bronisława Komorowskiego ds. społecznych.
Pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego.

Szczegóły

Szlak Pamięci
L.Jan Ferdynand Olszewski
M.Kornel Morawiecki
Kornel Morawiecki
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Kornel Andrzej Morawiecki (ur. 3 maja 1941 roku w Warszawie, zm. 30 września 2019 tamże) – polski polityk, fizyk i nauczyciel akademicki.
Działacz opozycji demokratycznej w czasach PRL, założyciel i przewodniczący Solidarności Walczącej, poseł i marszałek senior Sejmu VIII kadencji. Kandydat na urząd prezydenta RP w wyborach w 2010 roku. Kawaler Orderu Orła Białego.

Szczegóły

Jan Ferdynand Olszewski
Szlak Pamięci
Powazki Stare

Jan Ferdynand Olszewski (ur. 20 sierpnia 1930 roku w Warszawie, zm. 7 lutego 2019 tamże) – polski polityk, adwokat i publicysta. Prezes Rady Ministrów w latach 1991–1992. Kawaler Orderu Orła Białego.
W okresie II wojny światowej i okupacji żołnierz Szarych Szeregów oraz uczestnik powstania warszawskiego. Działacz opozycji antykomunistycznej w okresie PRL, obrońca w procesach politycznych, jeden z założycieli Komitetu Obrony Robotników, w 1980 roku współodpowiedzialny za postępowanie rejestracyjne NSZZ "Solidarność".
W latach 1991–1993 i 1997–2005 poseł na Sejm I, III i IV kadencji, współzałożyciel Porozumienia Centrum, a następnie założyciel i przewodniczący Ruchu dla Rzeczypospolitej oraz Ruchu Odbudowy Polski, w latach 1989–1991 i 2005–2006 członek Trybunału Stanu, w latach 2006–2010 doradca prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. Kandydat na urząd prezydenta RP w wyborach w 1995 oraz w wyborach w 2000 roku.

Szczegóły


Dom Przedpogrzebowy
Szlak Pamięci

Cmentarz Powązki Wojskowe jest cmentarzem komunalnym, na którym odbywają się pochówki zarówno religijne, jak i bezwyznaniowe. Cmentarz podlega pod parafię św. Józefata Kuncewicza, znajdującą się przy ul. Powązkowskiej 90. Jeśli rodzina zmarłego chciałaby, aby pogrzeb był katolicki, to Msza odprawiana jest przez księży właśnie z tej parafii. Pogrzeby bezwyznaniowe prowadzone są przez Mistrzów Ceremonii. Zarówno ceremonie świeckie, jak i religijne odbywają się w Domu Przedpogrzebowym.
W latach 1963–1964 w ramach modernizacji Cmentarza prowadzonej pod kierownictwem architekta krajobrazu Elżbiety Jankowskiej zrealizowano budynek Domu Przedpogrzebowego, którego autorami byli architekci Zbigniew Gnass, Ryszard Sobolewski i Eligia Wakulicz. Mozaika w Sali ceremonialnej z 1971 r. jest dziełem Romana Artymowskiego.
Dom Przedpogrzebowy został wybudowany na miejscu katolickiej kaplicy cmentarnej.
Szlak Pamięci

Monumentalny budynek powstał w stylu modernistycznym.
Powierzchnia użytkowa 567,3 m2.
Dom Przedpogrzebowy mimo swej prostoty ma bardzo ciekawą formę architektoniczną. Główna fasada, w kształcie trapezu, ozdobiona jest w górnej części kamiennymi bryłami, które na przemian z cienkimi, pionowymi oknami tworzy interesującą, abstrakcyjną formę. Dolna, parterowa część fasady jest całkowicie przeszklona. Budynek przykryty został dachem w kształcie litery V, a granitowe ściany dodają mu monumentalizmu. To tutaj odbywają się uroczystości pogrzebowe zarówno osób znanych, zasłużonych, jak i warszawiaków, którzy mają grób rodzinny na Powązkach. Pogrzebom wybitnych artystów, uczonych, czy polityków towarzyszą tłumy gości. Niejednokrotnie uroczystościom towarzyszy Orkiestra Reprezentacyjna Wojska Polskiego i asysta wojskowa.
Piśmiennictwo:
  1. https://zwiedzanie-powazek.pl/cmentarz-powazki-wojskowe/dom-przedpogrzebowy/
  2. http://cargocollective.com/powojennymodernizm/Dom-Przedpogrzebowy-Powazki-Wojskowe
  3. https://docplayer.pl/47996844-20-lat-zarzadu-cmentarzy-komunalnych-w-warszawie.html