Jan Józefczak

Wolyn
Wolyn
122 – 3 - 9
Szlak Pamięci
Położenie grobu zacienione kolorem zielonym

Jan Józefczak ps. „Dziadek Leśny” „Hruby” (ur. 12 września 1904 r., zm. 13 maja (?) 1945 r.) Urodził się w Urzędowie, gdzie ukończył szkołę powszechną. Do gimnazjum uczęszczał w Dubnie na Wołyniu, gdzie otrzymał świadectwo dojrzałości. W okresie od 1927 do 1930 r., uczył się w Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu.
Po ukończeniu podchorążówki awansowany do stopnia podporucznika służby stałej artylerii z przydziałem do 14 Pułku Artylerii Lekkiej w Poznaniu. 1 stycznia 1933 r., otrzymał promocję do stopnia porucznika służby stałej artylerii.
Następnie w latach 1935 - 1939 r., w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, gdzie pełnił funkcję instruktora w 2 baterii ćwiczebnej.
W Wojnie Obronnej 1939 r., brał udział jako dowódca baterii przeciwlotniczej. W okresie okupacji był czynny w konspiracji ZWZ/AK. W konspiracji otrzymał awans do stopnia kapitana służby stałej artylerii. W okresie od stycznia do sierpnia 1943 r., był Komendantem Inspektoratu Rejonowego AK Dubno w Okręgu Wołyń AK.
Zagrożony aresztowaniem przeniesiony do Komendy Inspektoratu Kowel AK, gdzie do 15 stycznia 1944 r., był oficerem dyspozycyjnym komendanta Okręgu Wołyń do specjalnych zadań, a następnie w Inspektoracie AK Kowel. Tu w oddziale „Korda” pełnił także funkcję oficera szkoleniowego.
W okresie od stycznia do kwietnia 1944 r., był kwatermistrzem Zgrupowania AK "Gromada” z bazą zaopatrzeniową w Kupiczowie w rejonie Kowla. 21 kwietnia tego roku objął dowództwo nad II Batalionem 43 pp. AK w składzie 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK.
Po połączeniu dotychczasowych Batalionów "Siwego" i "Trzaski" został dowódcą III Batalionu 50 Pułku Piechoty. Dowodził walkami obronnymi pod Mielnikami w dniach 6-20 maja 1944 roku. Ponadto, o świcie 25 maja tego roku, batalion „Hrubego” wziął udział w walce odpierającej nieprzyjaciela w rejonie miejscowości Lenkowo i Borysówka.
O świcie 10 czerwca 1944 roku batalion kpt. Józefczaka po sforsowaniu Bugu na wysokości Durycz, w ramach 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, przeszedł z Polesia na Lubelszczyznę w rejon lasów parczewskich między Ostrowem Lubelskim a Sosnowicą w pobliżu jeziora Krasne.
Dowodzony batalion zdobył Lubartów, współdziałając z miejscowym plutonem dowodzonym przez kpr. „Klomba”. Zdobyto pociąg o składzie 30 wagonów i lor z transportem sprzętu motoryzacyjnego z obsadą, ok. 70 Niemców. W walkach o wyzwolenie Lubartowa zdobyto też kilka samochodów i motocykli - od tej pory płk. Jan Kotowicz "Twardy" (od 17 lipca dowódca 27 WDP AK) poruszał się samochodem, a nie konno.
Po rozbrojeniu dywizji przez sowietów przebywał w Lublinie. Aresztowany przez NKWD i więziony na Zamku Lubelskim. Został zamordowany w maju 1945 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Według innej wersji miał wyskoczyć przez okno podczas przesłuchania na Zamku Lubelskim.
Odznaczony m.in.:
  • Krzyż Walecznych (dwa razy)
  • Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, nadany rozkazem Komendy Głównej AK w I kwartale 1944 r.
Zdjęcia

Zdjęcie zamieszczone na początku oraz cztery kolejne zostały przekazane przez Grzegorza Fijałkę.

Wolyn

Wolyn

Wolyn
Od lewej: 1 - kpt. Jan Józefczak „Hruby” d-ca II bat.43 pp., 2 - rtm. Józef Ostoja-Gajewski „Tomek”, 3 - mjr Jan Szatowski „Kowal” d-ca zgrupowania „Gromada”, 4 - por. Jerzy Neuman „Hińcza”, 5 - Zofia Neuman z d. Rybczyńska, 6 - płk Jan Kotowicz „Twardy” d-ca Dywizji, 7 - por. Henryk Jarzyna „Szerszeń”

Wolyn
Samochód zdobyty podczas walk o wyzwolenie Lubartowa (żołnierze nie są rozpoznani)

Ostatnie zdjęcie pochodzi z kolekcji profesora Władysława Filara z czasów II Wojny Światowej, pokazującej żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej.
Wolyn
Zdobycie Lubartowa, lipiec 1944

Piśmiennictwo:
  1. https://www.dws-xip.com/PW/bio/j22b.html
  2. https://ipn.gov.pl/ftp/wystawy/akcja_burza/html/plansza108c.html
  3. Biuletyn Informacyjny 27 WDP AK Nr 1 (81) rok 21, styczeń - marzec 2004
  4. https://xoomer.virgilio.it/mpelak/biografie/jozefczakj.htm
  5. https://www.ostrowlubelski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=975&Itemid=609&lang=pl
  6. https://doczz.pl/doc/15588/wydanie-numer-5-2012---kresowy-serwis-informacyjny