Zbigniew Puzewicz

Położenie grobu: Powązki Wojskowe FIII - 11 - 8
Profesor Zbigniew Puzewicz (ur. 14 lutego 1930 r. w Wilnie, zm. 29 marca 2018 w Warszawie) - pułkownik Wojska Polskiego, prof. nauk technicznych, spcjalista techniki mikrofalowej, elektroniki kwantowej i techniki laserowej.
Po wojnie razem z rodziną został repatriowany do Gdańska. Początkowo był związany z Politechniką Gdańską, gdzie studiował na Wydziale Elektrycznym odbywając jednocześnie służbę wojskową w kompanii akademickiej. To właśnie tam otrzymał w 1952 roku tytuł inżyniera elektryka (z wynikiem bardzo dobrym).
W 1951 roki został skierowany do Wojskowej Akademii Technicznej. Uzyskał tam kolejno stopnie i tytuły: w 1956 r. magistra inżyniera, w 1960 r. - doktora nauk technicznych, w 1970 r. profesora nadzwyczajnego i w 1978 r. - profesora zwyczajnego. Do najważniejszych osiągnięć profesora Puzewicza niewątpliwie należy zaliczyć koordynowanie całości prac w zakresie techniki laserowej w latach 1971–1975 oraz zorganizowanie Instytutu Elektroniki Kwantowej WAT, którego był komendantem do zakończenia służby wojskowej w 1994 r. (w stopniu pułkownika). Pod jego kierownictwem powstało kilkadziesiąt prac dyplomowych oraz dwadzieścia prac doktorskich. To prowadzony przez niego zespół realizował od 1956 r. prace badawcze w zakresie teorii i praktyki wykorzystania linii paskowych w układach mikrofalowych, co pozwoliło później na projektowanie anten paskowych. Profesor Puzewicz kierował również grupą naukowców WAT, którzy 20 sierpnia 1963 r. uruchomili pierwszy w Polsce laser helowo-neonowy, zaledwie dwa lata po uruchomieniu pierwszego lasera na świecie.

Uruchomienie pierwszego lasera rubinowego 7 listopaada 1963 r.
Ten sam zespół specjalistów zbudował również w 1963 r. pierwszy w Polsce laser na ciele stałym (rubinowy).
Rok później, na jego bazie opracował pierwszy w Europie koagulator laserowy. Dzięki niemi przeprowadzono w 1965 r. pierwszą w Europie operację „przyklejenia” siatkówki w oku pacjenta. W samej tylko Klinice Chorób Oczu Akademii Medycznej w Warszawie w latach 1965-1978 wynalazek ten pozwolił zoperować ponad 6000 osób.
Kolejnymi rozwiązaniami wdrożonym przez zespoły specjalistów pod kierownictwem profesora Puzewicza były:

• opracowany w 1978 r. pierwszy w Polsce chirurgiczny lancet laserowy na CO2 pozwalający m.in. na bezpieczne prowadzenie operacji na tkankach mocno ukrwionych. Został on wdrożony w klinice Wojskowej Akademii Medycznej w Warszawie, gdzie 21 czerwca 1978 r. przeprowadzono z jego wykorzystaniem pierwszą w Polsce operację chirurgiczną. Zostało to uznane za najważniejsze wydarzenie roku w polskiej nauce i technice;
• przekazany w 1983 do Kliniki Otolaryngologii Akademii Medycznej w Warszawie laserowy lancet laryngologiczny do zabiegów mikrochirurgicznych krtani, którym wykonano do 1990 z ponad 2300 operacji;
• krótkie serie różnego rodzaju laserów przemysłowych, które były wykorzystywane m.in., przy budowie toru wodnego Portu Północnego, do budowy szybów i chodników w kopalniach, do budowy masztów radiowych, do cięcia i spawania materiałów;
• pierwszy w Polsce dalmierz laserowy i opracowany na jego bazie pierwszy artyleryjski dalmierz w państwach Układu Warszawskiego;
• system ostrzegania przed opromieniowaniem laserowym „Bobrawa”;
• część laserowa systemu kierowania ogniem SKO „Merida” (dla czołgów T-55) i SKO „Drawa” (dla czołgów T-72 i PT-91).

Ostatnie prace realizowane przy współudziale profesora Puzewicza były skupione na:

• budowie Przenośnych Przeciwlotniczych Zestawów Rakietowych „Grom” i „Piorun” (wdrożonych do produkcji w polskich zakładach CRW Telesystem-Mesko Sp. z o.o. oraz Mesko S.A),
• mobilnym systemie rakietowym „Kusza”,
• oświetlaczu laserowym na potrzeby amunicji precyzyjnego rażenia z krajowym systemem autoryzacji oraz głowicami dla pocisków artyleryjskich i rakiet przeciwpancernych samonaprowadzającymi się na laserowe promieniowanie odbite od celu („Pirat”).

Odznaczenia (m.in.):

• Order Sztandaru Pracy II klasy
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Piśmiennictwo:

1. https://defence24.pl/przemysl/rok-po-smierci-prof-puzewicza-wspoltworca-polskich-laserow
2. https://pl.wikipedia.org/wiki/Zbigniew_Puzewicz

Mapka z położeniem grobu Powązki: Wojskowe FIII - 11 - 8